Açık kaynak "Open Source" kod nedir?
Açık kaynak yazılım veya açık kaynaklı yazılım veya kaynağı açık yazılım, kaynak kodu isteyen herkese açık olan yazılımlardır.
Bu tür yazılımların ayırt edici özelliği kullanıcıya yazılımı
değiştirme özgürlüğü sağlamasıdır. Açık kaynak kodlu yazılımlar,
uyarlanabilir, sağlam, hızlı ve güvenlidir.
Açık kaynak kod dünyası, yeni bir yazılım üretme biçimi, yeni iş
modelleri sunmaktadır.
Dünyanın her tarafından bilişim uzmanlarınca imece yöntemi ile
endüstri standartlarında geliştirilen açık kaynak kod yazılımları,
insanlığın ortak malıdır.
Programcılar yazılımları geliştirirken kullandıkları programlama
dilleriyle kaynak dosyaları oluştururlar. Daha sonra derlemeli
dillerde (C, C++, Java, Pascal) bu dosyayı derleyerek
çalıştırılabilir hale çevirirler. Açık kaynaklı yazılım
savunucuları her üretilen ve dağıtılan programla birlikte kaynak
kodunun da dağıtılmasını savunurlar.
Bu sayede geliştirme esnasında ve ilerde yeni sürümlerin ortaya
çıkması esnasında daha çok sayıda gözün süzgecinden geçmiş daha
kaliteli bir yazılım çıktığını düşünürler. Açık kaynaklı yazılımlar
2005 senesi itibariyle bir patlama yapmışlar ve onbinlere varan
program ve varyanta ulaşmışlardır. En iyi bilinenler Linux, Open
Office, GNU, Debian'dır.
Açık kaynaklı yazılımlar, en küçüğünden cep telefonu, saat gibi
gömülü sistemlerden, en büyüğünden süper bilgisayarlara, ev
kullanıcılarından KOBİ'lere, kamu kurumlarından her türden
okullara, tüm kurum ve bireylerin rahatça kullanabileceği,
gereksinimlere göre basitleştirilebilen,sağlamlaştırılabilen,
güçlendirilebilen yazılımlardır.
Açık kaynak kod yazılımlar, her alanda çözümler sunarak, yazılım
tekellerine karşı tüketiciye seçenekler sunmaktadır. Almanya,
İspanya, Meksika, Brezilya, Çin, Kore, Hindistan gibi birçok ülke,
kamu kurumlarında açık kaynak kodlu yazılımlarının kullanımını
benimsemiş ve bilgi toplumu stratejilerin bir parçası
yapmışlardır.
Avrupa Birliği, UNESCO, Dünya Bankası gibi kuruluşlar güvenlik ve
tasarruf gibi gerekçelerle açık kaynak yazılımlarını önermektedir.
Dünya üzerindeki hemen her ülke kendi gereksinimlerine göre açık
kaynak kodlu bir Linux dağıtımı geliştirmiştir.
Türkiye'de TÜBİTAK'ın girişimi ile bu yönde ULUDAĞ: Ulusal Dağıtım
Projesi başlatılmış ve bir Linux dağıtımı olan Pardus Ulusal
İşletim Sistemi hazırlanmıştır. Türkiye'de açık kaynak kod
topluluğu 10 yılı aşkın bir süredir bulunmakta, Turkuaz, Gelecek
Linux, İstanbulx, Boreas, Turkix gibi dağıtımlar ve başka açık
kaynak kodlu yazılımlar ve uygulamalar geliştirilmekte, açık kaynak
firmaları kurulmaktadır.
Açık kaynak kodlu yazılım toplulukları, şu görüşlerle açık kaynak
ortamlarını desteklemektedir: "Açık kaynak kodlu yazılımlar
tasarruf ve güvenliğin ötesinde de bir ülke ekonomisi için
önemlidir. Açık kaynak ortamları, teknoloji üretebilecek gençleri
yetiştirmenin etkin yollarından biridir. İthal hazır çözümler
yerine, ülke insanına güvenmek, ona yatırım demektir. Açık kaynak,
kendi okullarında gereksinimlerine göre uyarlanmış, güvenli, sağlam
ve ucuz çözümler demektir.
Açık kaynak yazılımlar, mütevazı donanımları etkin kullanabilmek
demektir. Tüm üretim ve servis sektörlerinde bilişim maaliyeti
gittikçe artmaktadır. Açık kaynak yazılımlar, en başta lisanslar
nedeniyle bu maliyetleri düşürerek, yerli sanayici ve bilişimciye
destek demektir, ülkenin rekabet yeteneği artırmak demektir. Açık
kaynak yazılımları, kapalı kaynak kod yazılımlarla yetenek ve
performansta yarışacak konumdadır.
Açık kaynak yazılımların tam rekabet ortamında kapalı kaynak
yazılımlarla yarışması gerekir. Temel bilişim eğitimin marka
bağımlılığı yaratmayacak, kullanıcıyı tüm alternatif platform ve
ürünlerde çalışabilme yeteneğini kazandıracak, ürünlere değil
kavramlara ağırlık vermesi gerekir."