Android işletim sistemindeki terimler ve anlamları nelerdir?

Günümüzde akıllı cihazlarımız ile neredeyse masaüstü ve dizüstü bilgisayarlarımızda yaptğımız tüm işlemleri yapabilmekteyiz. Mobil işletim sistemlerinin gelişi birçok teknik terimi de beraberinde getirdi. Peki bu terimlerin ne anlama geldiğini biliyor muyuz?

Bugün sizlere en popüler mobil işletim sistemi olan Android'de yer alan bu terimlerin neler oldukları ve ne anlama geldiğini anlatmaya çalışalım.

✹ROOT: Bu terim telefonunuzu üreten firmanın düzenlediği ayarlar ile birlikte kullanmak zorunda olmadığınız anlamına gelir.  Android telefonunuzu rootlayarak çeşitli ayarlarını istediğiniz gibi düzenleyebilir ve cihazınızı dahada kişiselleştirebilirsiniz. Yani bir başka deyişle root yetkisiyle cihazlarınızın yönetimini siz kontrol altına alabiliyorsunuz.

✹CLOCKWORKMOD(CWM): Bu terim telefonunuzda root yetkisi aldıktan sonra yeni bir ROM yükleme, yedekleme gibi  işlemleri yapmanıza imkan veren bir yazılımdır. Bu yönteme telefonunuz kapalıyken ses açma+güç tuşu veya ses açma+home+ güç tuşuna basarak ulaşılabilirsiniz (tuş kombinasyonları marka ve modellere göre değişiklik gösterebilir.)

✹CUSTOM ROM: Bu terim CyanogenMod, AOSP gibi bağımsız geliştiriciler tarafından üretilen ve kullanıcıların cihazlarını kendi istedikleri gibi kullanabilmesi için düzenlenmiş işletim sistemi yazılımıdır.

✹STOCK ROM: Bu terim cihazınızı ilk satın aldığınızda yüklü olan işletim sistemi için kullanılır. Bu Stock Rom'lar telefon üreticileri tarafından geliştirilmiştir.

✹FİRMWARE: Bu terim akıllı cihazlarınızda bulunan yazılım sistemi için kullanılır.

✹KERNEL: Bu terim, cihazınızdaki yazılım ve donanım arasındaki bağlantıyı kuran ve çeşitli komut ve ayarları donanıma ileten yapı için kullanılır. Örnek verecek olursak, bilgisayarlarınızdaki BIOS bölümünü Kernel'e örnek gösterebiliriz.

✹BOOTLOADER: Bu terim, üretici firmanın kullanıcıların cihaz üzerindeki ayarları değiştirmesini istemediklerinden dolayı cihazı Bootloader kilitli bir şekilde sunmaları durumu için kullanılır. Cihazınızın Bootloader kilidini açarak telefonunuzdaki boot ve image dosyalarını bilgisayarınızdü görebilirsiniz.

✹RECOVERY MOD: Bu terim, cihazınızda oluşacak sorunlar durumunda fabrika ayarlarına dönme, yedekleme, firmware ya da ROM yükleme gibi bölümlerin bulunduğu alan için kullanılır. Bu yönteme telefon kapalıyken ses açma+home+güç (yöntem modeller arasında farklı uygulanabilir)tuşuna birlikte basarak ulaşabilirsiniz.

✹DOWNLOAD MOD: Bu terim, cihazınıza yeni firmware, kernel ya da ROM yüklemek için kullanabileceğiniz bölüm için kullanılır. Telefon modellerine göre değişiklik gösteren bu ayarlara genelde ses kısma+home tuşu+ güç tuşu kombinasyonu ile ulaşmanız mümkün.

✹CUSTOM BİNARY COUNTER: Üreticilerin cihazlarını korumak adına kullanıcı bazlı aldığı bir güvenlik yöntemi olarak düşünebileceğimiz bölüm cihazı ilk satın aldığınızda sıfırdadır. Kullanıcı her firmware, Custom ROM ve kernel yüklediğinizde bu sayaç birer birer artar. Üretici firmanın bu sayacı kontrol etmesi durumunda cihazınızı garanti dışı bırakması muhtemeldir. Bu sayacın olmadığı telefonların Google'ın Nexus modelleri diğer Android işletim sistemli cihazları olduğunu unutmadan hatırlatalım.

✹BRİCK: Bu terim, telefonunuz hiç açılmadığı ve herhangi bir tepki vermediği durum için kullanılır. Genelde bilinçsiz ROM yükleme işleminden sonra karşılaşılan can sıkıcı durum Soft Brick ve Full Brick olarak ikiye ayrılır. Telefonunuz Soft Brick olmuşsa, bu durumu düzeltmeniz mümkün. Ancak, Full Brick durumuyla karşı karşıya kaldıysanız ve ileri düzey bir kullanıcı değilseniz yetkili servise götürmekten başka seçeneğiniz yok demektir.

✹JİG: Bu terim Brick olan cihazınızı Download Mod’a geçirmeye yarayan bir aparat için kullanılır. Custom Binary Counter’ı sıfırlayan bu Full Brick durumunda, cihazınızı garanti dahilinde yetkili serviste tamir ettirebilirsiniz.

✹WİPE DATA/ FACTORY RESET: Bu terim, Recovery Mod’da yer alan işleme verilen isim olup, bu işlem SD kart haricinde cihazınızdaki her şeyi sıfırlar ve fabrika ayarlarına döndürür.

✹WİPE CACHE PARTİTİON: Bu terim, Recovery Mod’da yer alan kurulumlar esnasındaki atıl durumdaki ve geçici dosyaları temizlemek için kullanılır. Cihazınızda yapacağınız bu işlem kullanıcı verilerinize hiçbir şekilde etki etmez.

✹WİPE DALVİK CACHE: Bu terim özellikle uygulama artıklarını temizlemek için kullanılan seçeneğe verilen isimdir. Cihazınıza yeni bir ROM yüklediyseniz bu yöntemi kullanmanız önerilir.

✹NON-WİPE: Bu terim, Android işletim sisteminde cihazların sistem ayarları ve kullanıcı verilerinde değişiklik yapmayan yazılımlar için kullanılır.

✹SUPERUSER (SuperSU): Bu terim, işletim sistemi üzerindeki tüm dosya ve klasörlerde işlem yapmak için yetkili olan kullanıcı grubu için kullanılır. Bu uygulamayı sadece rootlu cihazlarda kullanabildiğinizi hatırlatalım.

✹BASEBAND: Bu terim, cihazınızda şebeke bağlantılarını kontrol eden ve düzenleyen bir donanım parçası için kullanılır. Android işletim sistemi sürümlerinde de karşımıza çıkan bu yazılımın cihazınızda eksik olması durumunda şebeke sorunları yaşamanız mümkün.

✹INTERNAL SD: Bu terim telefonun kendi depolama alanı için kullanılır. Buna 16, 32, 64 ve 128 GB hafızalı telefonları örnek gösterebiliriz.

✹EXTERNAL SD: Bu terim, cihazınıza harici olarak takılan hafıza kartının alanı için kullanılır.

✹OTG (USB On The Go): Bu terim, Android cihazlarınıza USB Bellek, fare, klavye gibi donanımları bağlayabileceğiniz aparat için kullanılır. OTG kablolarına telefon aksesuarı satan mağazalardan sahip olmanız mümkün.

✹BUSYBOX: Bu terim, Linux komutunu sistem üzerinde çalıştırmaya yarayan bir yazılım için kullanılır. Custom ROM’larda önyüklü olarak gelen bu uygulama Stock ROM'larda bulunmaz.

✹LTE: Açılımı Long-Term Evolution (LTE) bu terim, 4G teknolojisi için kullanılır. 3G teknolojisinde 6 MBPS olan indirme hızı 4G ile 100 MBPS’ye kadar çıkabilmektedir.

✹MULTİWİNDOW: Çoklu pencere anlamına da gelen bu terim, uzun zamandır Samsung gibi üreticilerin akıllı telefon modellerinde yer almaktadır. Bu özellik sayesinde cihazınızın ekranında birden fazla uygulamayı aynı anda kullanmanız mümkün. Google'ın geçtiğimiz günlerde duyurduğu ve geliştiriciler için kullanıma sunduğu Android M'de bu özellik yerleşik olarak gelecek. Yani Android M sürümü ile birlikte diğer akıllı telefon üreticilerinin yeni modellerinde iki uygulamayı tek ekranda aynı anda kullanabileceksiniz.

Android işletim sistemi için kullanılan bu terimlerin ne olduğunu ve ne için kullanıldığını anlatmaya çalıştık. Listede eksik gördüğünüz ve bizim unuttuğumuz veya bu da olmalı dediğiniz başka terimler varsa yorum kısmından bizlere iletirseniz seviniriz.