Parmak çıtlatmak zararlı mı?

Eklemler bir kez çıtlatıldı mı yaklaşık 15 dakika boyunca yeniden çıtlatılamaz. Bu sırada eklem normal haline döner ve sıvı içinde daha fazla gazın çözülmesi, böylece yeni baloncukların oluşması mümkün olur. Bilimsel olarak oldukça basit olan bu olay, çoğu kişi tarafından zararlı olarak biliniyor. Nedeni ise eklem etrafındaki kıkırdağa zarar vermesi, hareketin eklemlerde kemik erimesine neden olması veya kireçlenme başlaması. Yaygın olan bu kanı hakkında aslında fazla delil bulunmuyor. Yapılan deney sayısı da çok az.

BBC Türkçe yer alan habere göre; En bilinen araştırmalardan biri, 2009’da parodi Nobel Ödülü’ne layık görülen bir araştırma. Californialı doktor Donald Unger 60 yılı aşkın bir süre boyunca sol elinin parmaklarını günde iki kez çıtlatırken sağ eline hiç dokunmamış. Vardığı sonuç ise şu olmuş: "İki elimde de herhangi bir hastalık belirtisi görmüyorum."

1975’te Los Angeles’taki bir yaşlılar yurdunda kalan 28 kişi üzerinde yapılan bir araştırmada ise parmak çıtlatma alışkanlığı olanlarda eklem iltihabı (artrit) hastalığı riskinin daha az olduğu sonucuna varılmış. 1990’da Detroit’te yapılan daha geniş kapsamlı bir araştırmada da 45 yaş üstü 300 kişinin elleri incelendi. Parmak çıtlatanların yüzde 84’ünün ellerinde şişme belirtilerinin yanı sıra bir şey tutarken daha güçsüz oldukları görüldü. Araştırmacılar bu nedenle parmak çıtlatmada caydırıcı olmak gerektiği sonucuna vardı.

Bu konuda yapılan ve 2 yıl önce yayımlanan en son araştırmada ise insanların sadece parmak çıtlatıp çıtlatmadığına değil, bu işi ne kadar sık yaptıklarına da bakıldı. İster 15 dakikada bir olsun, ister günde bir kez yapılsın çıtlatma sayısının da eklem hastalıklarının ortaya çıkması bakımından herhangi bir fark yaratmadığı görüldü.

Peki, parmak çıtlatmanın başka zararları var mı? Çıtlatma sırasında parmaklardaki bağ dokusunun zedelenmesi ya da burkulma gibi vakalara nadir olarak rastlanmıştır. Kısacası, eğer parmaklarınızı çıtlatmayı seviyorsanız, bu alışkanlığı sürdürmenizde bir sorun yok denebilir. Ama yaşlılar yurdundaki araştırmayı yürütenlerin dediği gibi, "Parmak çıtlatmadaki en büyük sorun, yanınızdaki kişiye verdiğiniz rahatsızlıktır".

Parmak çıtlatmak, bir işe başlamadan önce veya canımız sıkıldığında yaptığımız sembolikleşmiş olan bir harekettir. Çoğu kişiye göre rahatlatan bu hareket, parmakların ve vücudun diğer kemiklerinin sahip olduğu eklemleri germesiyle birlikte oluşuyor. Bu eklemlerin gerilmesi, eklemlerin arasında bulunan hava baloncuklarının patlamasına neden oluyor. Patlayan hava baloncukları aynı bir balonda olduğu gibi ses çıkartıyor ve biz de bu sesi duyuyoruz.