İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni

Şah Pehlevi'nin ABD ile yaptığı anlaşmayla başlayan İran'ın nükleer programında, 5+1 ülkeleriyle 18 aydır yürütülen çetin müzakereler sonucu ana hatlarıyla uzlaşma sağlandı. İşte 58 yıllık nükleer serüveni.

Şah Pehlevi'nin ABD ile yaptığı anlaşmayla başlayan İran'ın nükleer programında, 5+1 ülkeleriyle 18 aydır yürütülen çetin müzakereler sonucu ana hatlarıyla uzlaşma sağlandı. İşte 58 yıllık nükleer serüveni.

1 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 2

1957 Pehlevi yönetimi ABD'nin desteğiyle nükleer programını başlattı

2 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 3

1967 İlk nükleer araştırma reaktörü faaliyete geçti

3 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 4

1968 İran, nükleer silahların yayılmasının önlenmesi anlaşmasına taraf oldu

4 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 5

1973 ABD, Fransa, Namibya, Güney Afrika ve Batı Almanya ile yeni anlaşmalar yapıldı

5 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 6

1974 Pehlevi İran'ın da nükleer silaha sahip olacağını söyledi. Sonra geri adım attı

6 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 7

1979 İran Devrimi'nin ardından tüm nükleer anlaşmalar feshedildi

7 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 8

1995 İran nükleer işbirliği için Rusya'ya yöneldi. Buşehr hafif su reaktörü için anlaşıldı

8 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 9

1996 ABD, nükleer silah peşinde olduğunu söylediği İran'a ambargolara başladı

9 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 10

2002 Rusya ile nükleer işbirliği artırıldı

10 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 11

2003 BM denetçileri Tahran'daki incelemelerde zenginleştirilmiş uranyum izine rastladı

11 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 12

2004 İran baskılarını artıran Batı ülkeleriyle müzakerelere başladı

12 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 13

2005 Yaptırım tehditlerine rağmen nükleer programa hız verildi. Ağır su reaktörünün temeli atıldı

13 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 14

2006 BM Güvenlik Konseyi'nin yaptırımları başladı

14 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 15

2010 BM denetçileri İran'ın nükleer başlık elde etmeye çalıştığına dair delillere ulaştı. 7 Mayıs: İran, Türkiye ve Brezilya arasında nükleer sorununa büyük ölçüde çözüm bulundu. Ancak Batı ülkeleri anlaşmayı kabul etmedi. 9 Haziran: BM'nin İran'la ilgili yeni yaptırımları başladı

15 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 16

2011 8 Haziran: İran ve P5+1 arasındaki İstanbul müzakereleri sonuçsuz kaldı. İranlı nükleer bilim adamlarına yönelik suikastlar arttı 8 Kasım: BM yetkilileri, İran'ın gizli uranyum zenginleştirme programı yürüttüğünü açıkladı

16 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 17

2012 24 Mayıs: İran ile 5+1 arasındaki Bağdat müzakereleri sonuçsuz kaldı 1 Temmuz: AB, İran'a ambargo uygulamaya başladı 30 Ağustos: BM İran'ın nükleer silah deneyleri yaptığını ve gizli tesislerini geliştirdiğini açıkladı

17 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 18

2013 7 Ocak: Ambargolar nedeniyle İran'ın petrol gelirleri yüzde 40 azaldı 14 Mart: ABD, İran'ın nükleer silah yapmasının bir yıldan fazla zaman alacağını açıkladı 27 Eylül: ABD ve İran arasında 19797dan sonra ilk doğrudan görüşme yapıldı 14 Ekim: İran ile 5+1 arasındaki görüşmeler başladı 24 Kasım: İran, nükleer faaliyetlerini 6 ay süreyle donduran geçici anlaşmaya imza attı

18 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 19

2014 2014 18 Temmuz: Geçici anlaşmanın süresi dört ay uzatıldı 24 Kasım: Geçici anlaşma yedi ay uzatıldı. 31 Mart'a kadar siyasi çerçeve anlaşmasına 1 Temmuz'a kadar da nihai anlaşmaya varılması hedefi konuldu

19 20

İran'ın 58 yıllık nükleer serüveni - Resim: 20

2015 31 Mart: Çerçeve anlaşma için belirlenen süre doldu. Görüşmeler devam etti 2 Nisan: İran ve 5+1 ülkeleri müzakerelerde ana hatlarıyla uzlaşma sağladı. Taraflar anlaşmanın taslağını yazmaya ve 30 Haziran'da nihai metni imzalamaya karar verdi

20 20