Şiddetli bir güneş patlaması iletişim sistemimizi nasıl etkiler? Bu gizemli manyetik alan, buna nasıl cevap verir?
Güneş'in karmaşık ve dinamik yapısı, araştırmacılar için hala büyük bir bilmece. Kanarya Adaları'ndaki bu teleskop gibi, günümüzün en büyük güneş teleskopları dahi bu sistemin gizemini keşfetmekte yetersiz kalıyor.
Avrupalı astrofizikçilerin ise bir hayali var.
Bernard Gelly, Astrofizikçi:
"Güneşin manyetik alanını bir gün boyunca izlemek yeterli değil. Ayrıca her saat başı defalarca gözlemlemek gerekiyor. Ancak bu şekilde mesela herhangi bir güneş patlaması olup olmadığını anlayabiliriz. Yani büyük bir teleskoba sahip olmak çok önemli. Bize, şu an sahip olduğumuzdan dört beş kat daha fazla detay sunabilecek bir teleskop."
Avrupa Birliği'ne bağlı araştırma projesindeki bilim adamları, yeni bir güneş teleskobu üzerinde çalışmaya başladı. Böylece Güneş hakkında daha fazla bilgiye sahip olacağız. Bu sayede, Güneş'in yüzeyindeki fiziksel ve kimyasal tepkimeler daha iyi gözlemlenebilecek.
Teleskop, Kanarya Adaları üzerine inşa edilecek. 4 metre çapında bir aynaya sahip olacak.
Manuel Collados, Proje koordinatörü:
"Atmosferimiz, Güneş'in fotoğraflarının kalitesini olumsuz etkiliyor. Genellikle berrak fotoğraflar elde edemiyoruz. Bu sebeple yeni 'Avrupa Güneş Teleskobu', 'uyum sağlayabilir optik sisteme' sahip olacak. Bu sistem, izlemelerimizde atmosferin yol açtığı olumsuz etkiyi en aza indirecek."
Araştırmacılar yeni teleskobun Avrupa'nın etrafındaki diğer teleskoplarla iletişim halinde olarak gözlemlerin bir arada toplanmasını umuyor. Böylece yapılacak öngörülerin maksimum oranda kesinlik içermesi bekleniyor.
Manuel Collados, Proje koordinatörü:
"Şu an Güneş'in hangi bölgelerinin bir patlamaya ya da enerji boşalmasına daha yatkın olduğunu biliyoruz. Hatta olası patlamaları bir, iki ya da üç gün öncesinden öngörebilecek kapasiteye sahibiz. Fakat bu patlamaların tam zamanını ve şiddetini belirleyemiyoruz."
Tabii ki umulan sadece bunlar değil. Bilim adamları, ayrıca daha verimli teleskoplar yardımıyla, Güneş'in üzerindeki enerjinin nasıl üretildiğini de anlamayı amaçlıyor. Güneş'in çekirdeğinden merkezine ve sonra da uzaya uzanan enerji yolculuğunun nasıl gerçekleştiğini.
Bu gizemin kavranması günlük hayatımızda önemli avantajlar oluşturacak.
Héctor Socas Navarro, Astrofizikçi:
"Güneş, enerjisini nükleer kaynaşma adını verdiğimiz bir hareket yardımıyla üretiyor. Biz günümüzde bu nükleer kaynaşmanın enerjiyi üreten kaynak olduğunu düşünüyoruz. Bu sistemin enerji krizini çözebileceğini umuyoruz. Bu, temiz, hava kirliliğine yol açamayan ve sınırsız bir enerji. Şu an bu enerjiyi reaktörler yardımıyla yeniden üretebilmeyi amaçlayan çok önemli araştırmalar yapılıyor. Böylece enerji krizine bir çözüm bulabileceğimizi umuyorum."
Hala finansal meseleler yüzünden askıda olan Avrupa Güneş Teleskop'u Güneş'in sırlarını çözmeye 2020 yılından itibaren başlayacak.