2017 yılının en iyi 10 tıbbi buluşu
Dünyaca ünlü Cleveland Clinic her yıl olduğu gibi 2017 yılında da medikal alana damgasını vuran buluşları seçti.
1. Yapay pankreas Bu yılın en önemli buluşu seçilen yapay pankreas, üstün özelliklere sahip bir insülin pompası. Tip 1 diyabet insülin eksikliğinden kaynaklanan, ömür boyu insülin gereksinimi duyulan bir hastalık. Diyabet hastaları şu ana kadar ya iğnelerle ya da pompa yoluyla insülin alıyorlardı. Bu yeni teknoloji sayesinde sürekli kan şekerini ölçen 2 cm’lik bir cihaz bluetooth teknolojisi ile insülin pompasına bağlanıyor ve yarı otomatik olarak kan şekerine göre insülin veriyor, insülin dozunu ayarlıyor ve kan şekeri düşünce ya da kan şekerinin düşeceğini tahmin ederse insülini kesiyor. Diyabet dünyasını heyecanlandıran bu keşif, diyabet hastalarının hayata katılmasına yardımcı oluyor. Şu an için bu teknoloji sadece ABD’de bulunuyor.
2. Uyku apnesi için sinir uyarım cihazı Kalp pili mantığı ile çalışan küçük bir cihaz, uyku apnesinde solunum yollarını açmak için kaslara uyarı gönderiyor ve bireyin daha sağlıklı bir uyku geçirmesini sağlıyor. Uyku apnesi riski obezite ile artıyor ve uyku apnesi modern toplumlardaki yorgunluğun en önemli nedeni olarak gösteriliyor. Uyku apnesi ayrıca kalp ve damar hastalıkları riskini artırıyor.
3. Kalıtsal retina hastalıkları için gen tedavisi RPE65 mutasyonunun neden olduğu kalıtsal retina hastalıklarına bağlı körlüklerin tedavisinde gen tedavisi için ilk adım atıldı. Bir virüsün içine gizlenen normal fonksiyonlu gen, göz içerisindeki retinaya gönderiliyor ve hastalıklı gen ile değiştiriliyor. Kalıtsal körlüklerin tedavisinde kullanılacak bu yeni yöntem merakla bekleniyor.
4. LDL (kötü kolesterol)’yi ciddi şekilde düşüren ilaçlar LDL kolesterolün artması kalp krizi ve inme riskini artıran en önemli nedenlerden biri. Şu anda LDL kolesterolü düşürmek için kullanılan statin grubu ilaçlar ile düşürülemeyen LDL oranı PCSK9 inhibitörü adı verilen aylık ya da haftalık iğneler ile düşürülebiliyor. Bu yeni ilaç grubu en çok genç yaşlarda kalp krizinden ölümün en önemli nedenlerinden biri olan ciddi kalıtsal kolesterol hastalıklarının tedavisinde kullanılıyor.
5. Evden hastaneye ulaşan mobil teknolojiler Cep telefonları ve tabletlerin günlük hayatımızın bir parçası olmasıyla, hastaneye ya da doktora ulaşmakta artık bir tık yakınınızda. Internet üzerinden canlı olarak bir doktor ile konuşarak, telefonunuzdaki uygulamalar sayesinde bilgi alabilir, sanal muayene olabilirsiniz.
6. Yeni aşı yapım teknikleri Aşı yapımındaki teknolojik gelişmeler sayesinde, aşı yapım süresi ve maliyetinde ciddi azalmalar bekleniyor. Aşıların sağlıklı bir şekilde taşınması için geliştirilen dondurma yöntemi ve iğneye alternatif bant seklindeki aşılar 2018’de adından sıkça söz ettirecek gibi duruyor.
7. Hedefe odaklı meme kanseri ilaçları Meme kanseri tedavisinde kemoterapi, radyoterapi ve cerrahi yaygın olarak kullanılıyor. Son yıllarda hormon tedavilerinin de dahil olduğu tedaviye bu yıl ve önümüzdeki yıl mutasyon odaklı hastaya özel ve hedefe odaklı ilaçlar geliştirildi. Özellikle kalıtsal meme kanserinde bu yeni ilaçların yeni bir dönem başlatacağı belirtiliyor.
8. Cerrahi sonrası erken eve dönüş Yatan hastaların bakımının artması ile ameliyat sonrası antibiyotik ve ağrı kesici kullanımı azaldı. Cerrahi tekniklerdeki gelişmeler, ameliyat sürelerinin kısalması, ameliyat sonrası eve dönüş süresini kısalttı.
9. Yatan hastaların teknoloji ile yakından takibi Merkezi sistem ile takip edilen hastalar, anlık durum değişmelerine göre tek bir merkezden izleniyor. İlerleyen teknoloji sayesinde özellikle yoğun bakımdaki hastaların durumundaki en ufak bir değişiklik merkezi sisteme bildiriliyor ve bu da erken müdahaleyi sağlıyor.
10. Kemoterapiye bağlı saç dökülmesini engelleyen yöntemler Kemoterapi alan hastaların saçlarının döküldüğü bir gerçek. Bu yıl ABD’de onaylanan bir cihaz saç derisinin ısısını kemoterapiden önce ve sonra düşürerek, özellikle meme kanseri hastalarında saç dökülmesini ciddi oranda azaltıyor.