13 maddede on üç hakkındaki pek çok şey

3. Triskaidekafobi. Bir de bu gariban 13’ten korkan güruh var. Bakın, batıl bir inanışın bu gibi nevrotik hezeyanlara yol açmasını normal karşılayabilmemiz, merdaneli çamaşır makinesinde duş almanın gayet olağan bir durum olduğunu savunmamız kadar namümkündür. O kadar ki, bazı evlerin kapılarına veya katlarına 13 numaranın verilmediğini, uçaklarda 13 numaralı koltuk bulunmadığını, hatta bazı davetlerde konuk sayısı 13 olsa dahi masaya bir servis fazladan açılması geleneğini duymuş, görmüş, şahit olmuşluğunuz mutlaka olmuştur.

4. Tarot destesindeki ölüm kartının büyük arkanada tekabül ettiği sayıdır. Her ne kadar fala inanmayıp falsız kalmayanlardan ve sembollerin, falcı kişisinin bilinçaltı bulaşıklarını bizimle farkında bile olmadan paylaştığı bir araç olduğunun farkında bireyler olsak da, bu kartla karşılaşmak insanı ister istemez rahatsız ediyor. Yeniliklerin gelebilmesi için eskilerden temizlenme, karanlık gecenin ardından günün yeniden doğumunu sembolize eder. Bu bağlamda, ölüm hayatı dengede tutar.

5. İsa vs Baldr. Hristiyanlıkta 13’ün uğursuzluğu İsa’nın çarmıha gerilmesine sebep olan Yehuda’ya bağlanır bilirsiniz. Olay şöyle cereyan eder: Son akşam yemeğini anımsayın, İsa ve 12 havarisinin son kez bir araya geldiği o meşhur yemek. 13. kişinin İsa’ya ihanet edip onu ele vermesiyle çarmıha gerilmesine neden olur ve olaylar gelişir... Şimdi bir de buraya bakalım: İskandinav Mitolojisiyle ilgili olmasanız bile Odin, Thor, Loki dediğimizde belki bir şeyler canlanır gözünüzün önünde. İşte o kör olmayasıca Loki, güzellik ve bereket tanrısı Baldr’ın verdiği yemeğe davetli olmadığı halde gelip ortalığı karıştırıp, dağ gibi Baldr’ın kör kardeşi tarafından öldürülmesine sebep olur. Tanrı da ölür mü demeyin, yine boynu altında kalası Loki yüzünden Baldr'ın ragnarok’dan sonra yaşama geri döneceğine inanılır, tıpkı İsa’nın yeniden doğuş inanışı gibi; ki bu da başka bir listemizin konusu olsun…

6. Tapınak şövalyeleri. Tapınak Şövalyeleri, Haçlı Seferleri esnasında Hristiyan hacıları korumak için kurulmuş bir tarikattır. Zamanla bu tarikat kontrol edilemez bir şekilde güçlenmiş ve zenginleşmiştir. Hibeler, yardımlar, soyluların tarikate üye olmak için sundukları hediyeler derken gün geçtikçe büyüyen ve güçlenen Tapınak Şövalyeleri toplum içinde önemli kişiler haline gelmiştir. Kudüs’ün fethinde derin yaralar alıp Fransa’ya kaçan tarikat üyeleri burada da ciddi bir ticari ve askeri güç olmuşlardır. İngiltere ile savaşan ve kaynak arayışında olan dönemin Fransız Kralı ve Papa, hem güç hem de servetlerine el koymak istedikleri Tapınak Şövalyeleri’ni önce afaroz etmiş ardından acımasızca işkence edilip yakılarak öldürülmelerine neden olmuşlardır. 13 Ekim 1307 Cuma günü yaşanan bu katliamın ardından, ayın 13’üne gelen cuma günleri uğursuz nitelendirilmeye başlanmıştır. Tıpkı bugün gibi…

7. Arada bir de Makedonya Kralı 2. Philip var. Büyük İskender’in babası 2. Philip’in, kendisini 12 büyük tanırının yanında 13. tanrı düzeyine çıkarmasının ardından halk tarafından vahşice katledildiği söylenegelmektedir.

8. İşin aslı Babil’den geliyor… 282 maddelik Hammurabi Kanunları’nda, 13 sayısı uğursuz sayıldığından 13. madde bulunmaz.

9. Bir yılda kaç dolunay var? Hemen söyleyelim, 13! Yani genel matematik bilgimize başvurarak bu güzelim sayının ay siklusunu (28 gün) ve menstrual siklusu (ki aynı 13 gibi, pek çok toplum tarafından uğursuz görüldüğü bir gerçek) da temsil ettiğini söylememiz hiç de zor değil. Pekala, bu ne anlama geliyor? Acıların sayısı, canım 13, kadını simgeliyor. Cinsiyetçi ve ayrımcı bu yaklaşım, kadın vücudunu tabulaştırmış ataerkil bir düzende çok da beklenmedik bir sonuç değil aslında.

10. Sümer mitolojisinde 13’ün uğursuzluğu. Sümerler, ay tanrısına tapmak için büyük Zigguratlar yaptırmışlardır. İbadet günlerini belirlemek için gök yüzünü incelerken 1 yılın 365 gün olduğunu bulmuşlar, yılı ayın hasreketlerine göre aylara bölerek, bu harekete bağlı takvimin her yıl 10 gün öne geldiğini fark etmişlerdir. Bu durumu telafi etmek üzere hesaplamalar yaptıkları sırada ise 13 sayısını uğursuz, istenmeyen olarak bulmuşlardır...

11. Bar Mitzvah yaşı. Hep uğursuz mu sayılacak? Bir diğer tarafta ise yepyeni bir hayata başlangıcın simgesidir 13! Erkek çocuğun, yetişkinlerin cemaatine girişini sembolize eden Musevilerce yapılagelen seremoni ne tesadüf ki çocuğun 13. doğumgününü izleyen hafta yapılır.

12. On üç sayısının çağrıştırdığı başka hoşluklar da var tabii ki. Michael Ballack vardı anımsadınız mı?

13. Kim demiş uğursuz diye? Bir de NBA'de 13 numaralı formasıyla fırtınalar estiren Mehmet Okur'umuz var tabii :) Sıyrılın olumsuz havadan, bugün cuma yani haftanın en güzel günü! 13, 18, 30 fark eder mi?

1. Asal sayıdır. Bir ve kendinden başka hiçbir sayıya bölünememesinin yanı sıra, rakamları toplamı tam kare olan en küçük asal sayıdır.

2. Uğursuz olduğu kabul edilir. Antik çağlardan bugüne neredeyse tüm toplumlar tarafından en çok hor görülen, hakkı yenen (ne gerek varsa) sayı 13’tür diyebiliriz.