Sony'nin profesyonel video formatı XAVC nedir?

Sabah kalktığında başa çıkması gereken yeni bir video formatıyla tanışmayı dileyen profesyonellerin sayısı çok azdır. Ancak profesyonel video sektörü o kadar hızlı ilerliyor ki uzun süre yerinde saymak imkânsız oluyor. Bu bağlamda yeni geliştirilen XAVC'nin kullanıldığı Sony profesyonel video kameraların sayısı günden güne artıyor. XAVC'den önce, 4K, mevcut formatlar tarafından yeterince desteklenmiyordu. Kaliteyi ve kullanılabilirliği artırırken video bit hızlarını (ve depolama gereksinimlerini) minimumda tutmak için yeni bir şey gerekiyordu.

XAVC formatı, kullanıcılara gerçek avantajlar sağlayan ve önümüzdeki dönemde de güncel kalacak bir teknolojik yenilik. F5 ve F55'in lansmanından sonra, çoğu NLE yeni format için native destek sağladı ve bu, Sony'nin yeni kamera serisinde de kendine yer buldu. XAVC, H.264'ü temel alıyor ancak H.264'ün tek, standartlaşmış bir codec olduğu fikri pratikte pek doğru değil. Codec'i kameraya veya kullanım şekline uydurmak için ayarlanabilecek düzinelerce değişiklik ve optimizasyon (ayrıca çok farklı parametreler) var. Sony'nin XAVC adını verdiği kendi codec setini geliştirmeye karar vermesinin arkasında bu neden yatıyor.

H.264’ü, Sony'nin XAVC ekosistemini oluşturmak için kullandığı temel yapı taşı olarak düşünebiliriz. Algoritmalar değiştirildi, verimlilik artırıldı ve kodlama işleminden önce videoyu işleyen bir ön işlemci eklendi. Tüm bunlar, Sony'nin codec'inin diğer codec'lere kıyasla daha verimli olduğu ve post prodüksiyonda daha kolay kullanılabildiği anlamına geliyor. Üstelik daha da verimli olması için XAVC yeni nesil kodlama teknolojisi 5.2 kullanılarak geliştirildi.

1. Çok çeşitli bit hızlarını destekler

Geçtiğimiz birkaç yılda, sensörden veri alma kabiliyeti çok arttı. 4K video için 8 megapiksel sensör gerekir ve bu çözünürlüğe sahip sensörler en az on yıldır piyasada olmasına rağmen verileri bunlardan video oluşturabilecek hızda alabilmemiz çok daha yakın tarihli bir durum. Full HD'nin yalnızca 2,5 megapiksel civarında olduğu göz önünde bulundurulduğunda, 4K raw (sıkıştırılmamış) veri hızlarında ve depolamada 4 kat artış anlamına geliyor. XAVC, 15 mbit/sn'den 960 mbit/sn'ye kadar ölçeklenecek şekilde tasarlandı. Bu, mümkün olan hemen her kare hızını (ultra ağır çekim hariç) ve 4K'nın yanı sıra HD'yi kapsar.

2. Hem alım hem de post prodüksiyon için tasarlandı

H.264'ün eski sürümleri ana olarak video çekimi için değil, dağıtım için tasarlanmıştı. Bu, daha yüksek bit hızlarına ölçeklemede verimsizliğe ve zorluklara yol açtı. Örneğin, Blu-Ray ve uydu iletimi için tasarlanan H.264 tipi, kameralar için asla ideal olmayacaktı. Sony, formatın temel yapı taşlarına dönerek hem kamerada hem de post prodüksiyonda kullanılabilen ve her ikisi için de elle tutulur avantajlar sağlayan bir codec oluşturmayı başardı. Bu, prodüksiyonun ön ucunda kullanımı optimize edilmemiş H.264 tabanlı eski codec sürümlerinden çok daha başarılı.

3. Hem tüketicilere hem de profesyonellere yönelik format seçenekleri var

XAVC profesyonel formattır ve yayın platformları genelinde standart olan MXF OP1a wrapper’ı kullanılırlar. XAVC-S MPEG-4 codec’i kullanılır ve tüketicilerin kullanımı için optimize edilmiştir. XAVC-S her zaman 8 bittir ancak AVCHD'nin aksine, 4K için tasarlanmıştır. XAVC'den de farklıdır: Düşük bit hızlarında daha iyidir ve tüketici prodüksiyonuna özgü daha kısa, daha az karmaşık iş akışları için tasarlanmıştır. Bir başka deyişle, tüketici ürünlerinde kullanılması gerekmediği için karmaşık değildir.

4. XAVC Long-GOP ve IntraFrame (yalnızca I-Frame) olarak kullanılabilir

Her ikisinin de avantajlarına sahip olabilirsiniz; alanın öncelikli olduğu durumlar için çok verimli, düşük bit hızlı bir codec ve daha fazla alan ve bant genişliği olduğunda ya da düzenleme esnekliğinin öncelikli olduğu durumlarda daha esnek IntraFrame codec'i. Long-GOP codec'leri, ayrıştırıldığında görüntü dizinini yeniden oluşturmak için kareler arasında tahmin edilebilir hareket kullanır. Bu, her karede tekrarlanan materyalleri (hareketli olsa bile) saklamaya gerek olmadığı anlamına gelir. Long-GOP codec'leri IntraFrame sıkıştırıcılardan daha fazla sıkıştırabilir. IntraFrame videonun tek bir karesi bile, diğer karelere başvurmadan doğru şekilde ayrıştırılabilir. IntraFrame Long-GOP kadar verimli değildir ancak bu codec'in bazı çeşitleri, tek kare hassaslığında ileri geri atlamanız gereken durumlarda düzenleme için çok daha iyidir. Bilgisayar gücü açısından daha verimlidir, çünkü ortadaki kareyi görmek için diğer karelerin kodunu çözmeniz gerekmez. Ancak XAVC ile birlikte Long-GOP ve IntraFrame arasındaki fark büyük ölçüde azalır.

5. Long- GOP XAVC kodunu çözmek IntraFrame kadar kolay

XAVC'ye MPEG-2'den ya da ProRes'ten daha çok bilgi işlem gücü gerekir ancak bu ek yük, daha güçlü bilgisayarların çıkmasıyla yakında ortadan kalkacak. Asıl iyi haber ise şu: Long-GOP kodunu çözmek ile IntraFrame XAVC kodunu çözmek arasında bilgi işlem çalışması açısından fark bulunmuyor. Bu özellikle editörleri sevindirecek, çünkü performans düşüşü yaşamadan zaman çizgilerinde özgürce atlama yapabilecekler. XAVC'yi kodlamak için kullanılan ekstra bilgi işlem gücü, Long-GOP kayıtlar ile IntraFrame kayıtlar arasında çok az kalite farkı olduğu anlamına geliyor. Yani, daha düşük bit hızlarında aynı kalitede kayıt yaparak depolama masraflarından tasarruf edebilir ve depolama ortamınıza daha fazla yüksek kaliteli video sığdırabilirsiniz.

6. Daha az alanda, geleneksel prodüksiyon codec'lerinden daha iyi kalite

ProRes ve DNxHD, düzenleme yapması kolay codec'lerdir. Bu codec'lerle çalışmak kolaydır, çünkü göreceli olarak basittirler ve düşük sıkıştırma oranı kullanırlar. Daha fazla alan karşılığında harika kalite sunarlar. XAVC'de kullanılan daha karmaşık algoritmalar, belirli bir bit hızında kaliteyi artırıyor. Sony'nin formatı daha fazla bilgi işlem gücü gerektirse de optimum koşullarda, XAVC IntraFame ile ProRes'in kullandığı alanın yarısı kadar alanda aynı kaliteye sahip olacaksınız. Ayrıca daha küçük dosyalarla çalışmak, işlem yükünün daha fazla artmasını engelliyor.

7. Kaliteyi dinamik olarak kare kare optimize eder

XAVC kodlayıcı, kaliteyi kare kare optimize eder. Bunu yaparken, dekoderlerin kodlama işleminde kullanılan optimizasyonları anlamalarına yardımcı olmak için meta veriler kaydeder. Yani XAVC kaliteyi uçtan uca maksimuma çıkarır ancak bunu dinamik olarak yapar, yer harcamaz. Kare kare meta data doğrusal olmayan oynatmaya da yardımcı olur. Bu, Long-GOP'u IntraFrame kadar iyi kılan faktörlerden biridir.

8. XAVC ön kodlama

Ön kodlama, yani medya hazırlama, XAVC codec'inin işini daha verimli yapması anlamına gelir. Sony XAVC ön kodlayıcı donanım yongalarına (chipset) yerleşiktir ancak XAVC yazılım codec'inin de parçasıdır, yani donanımda veya yazılımda kodlanan materyal arasında fark yoktur. Ön kodlama hem 4K'da hem de yüksek kare hızlı kayıtlarda yapılır.

9. Çoklu codec'li yonga kümeleri

Sony'nin yonga kümeleri hem MPEG2'de hem de XAVC'de iyi performans veriyor. Bu yonga setleri Sony'nin çoğu modern kamerasında bulunur ve bu kabiliyet kameralara yerleştirilmiş olduğu için XAVC'ye yükseltilebilmelerini sağlar.

10. H.265 olmaması

H.265'in en yeni ve en iyi codec olması gerekmiyor mu? Eski nesil codec'lerden daha verimli olma potansiyeli tabii ki var ancak kodlamak ve kod çözmek için H.264 tabanlı codec'lerden çok daha fazla işlem gücü gerektiriyor. Eninde sonunda birileri, H.265 codec'lerin H.264'ten daha verimli uygulamalarını oluşturacak ancak hala H.265'in benimsenmesinin çok başındayız. H.264 daha uzun zamandır piyasada ve kullanımı çok daha yaygın. Yeni teknolojileri araştırmak ve mükemmelleştirmek zaman alır ve H.264'ün prodüksiyon ve post prodüksiyon aşamalarındaki tüm avantajlarını görülmeye başlandı.