İşlemcilerin İnanılmaz Geleceği
Gelecekte hangi işlemcilerle karşılaşacağız? İşte işlemci teknolojisinin bugünü ve geleceği Intel,genel amaçlı bilgisayara yönelik ilk işlemcisi 4004'ü piyasaya süreli neredeyse 40 yıl oldu
Gelecekte hangi işlemcilerle karşılaşacağız? İşte işlemci
teknolojisinin bugünü ve geleceği
Intel,genel amaçlı bilgisayara yönelik ilk
işlemcisi 4004'ü piyasaya süreli neredeyse 40 yıl
oldu.
4004,sadece 108KHz saat hızında
çalışıyordu.Sadece 8 yıl sonra çıkan Intel 8088 ise 5MHz'de
çalışıyordu ve yaklaşık 50 kat hızlıydı.Bugün modern bir işlemci
ise 3 GHz saat hızında çalışıyor ve 4004'ten 30.000 kat daha
hızlı.
Transistör sayısındaki artış,muhtemelen CPU
gücünün artışını daha iyi gösteren işaretlerden.
Intel 4004 sadece 2.300 transistörden
oluşurken Intel 8008,29.000 transistörü bir araya
getiriyordu.Modern uç nokta bir Xeon çipinde ise 2 milyardan fazla
transistör bulunuyor ve bu ilk CPU'nun bir milyon katı fazla
transistör demek.
CPU dünyasında birçok etkileyici
istatistikler mevcut,ancak daha önemlisi işlemcilerin sunduğu
teknolojiler.
Bugün akıllı kameralar yüz
tanıyabiliyor,devletlerin bile birkaç sene önce ulaşamadığı
analitik özellikli hesap tabloları,kendi kendine giden
arabalar,fiyatı uygun tabletler ve akıllı cepler bir standart
haline geliyor.
Tüm bunlar oldukça iyi ancak aklımıza birkaç
soru geliyor.CPU sanayii bu performans artışını sürdürebilecek mi?
Eğer sürdürebilecekse önümüzdeki birkaç senede hangi yeni
teknolojilerle karşılaşacağız?
Moore kanunu
Intel ortak kurucusu Gordon Moore,1965'de her iki senede bir bir çipteki transistör sayısının ikiye katlanacağını tahmin etmişti.Bu tahmini oldukça doğru çıkan Moore'un tahmini,zamanla 'Moore kanunu' ismini aldı.
Intel ortak kurucusu Gordon Moore,1965'de her iki senede bir bir çipteki transistör sayısının ikiye katlanacağını tahmin etmişti.Bu tahmini oldukça doğru çıkan Moore'un tahmini,zamanla 'Moore kanunu' ismini aldı.
Moore 1965'de CPU'daki üssel büyümenin 'ev
bilgisayarları','otomobiller için otomatik kontrolleri' ve '
kişisel,taşınabilir cihazlar'la sonuçlanacağını tahmin
etmişti.
Son zamanlarda giderek artan karışıklık ve
güç,CPU performansını en yüksek seviylere çıkardı.
Peki bu devam edecek mi? Intel Labs
Barcelona'dan Antonio Gonzalez'e göre bu sorunun cevabı en azından
yakın dönemde 'evet'.
Ancak bu çok da kolay
olmayacak.Gonzalez,transistör boyutlarının çok küçük olduğunu şöyle
açıklıyor:'Şu an 32nm ile çalışıyoruz (bir metrenin 32 milyarda
biri) ve çok yakında 22nm'e ineceğiz.Bu,grip virüsünden bile küçük
ve bir saç telinin çapından 10 bin kez küçük bir transistör
anlamına geliyor.'
Önümüzdeki engeller,yeni
projeler
Transistör boyutları bir atomun boyutuna da
(0.1nm) yaklaşıyor ve yakında bizlerin önüne yeni bir engel olarak
çıkacak.
ARM ürün pazarlama direktörü Nandan
Nayampally'ye göre 40nm'den sonra sorun transistörler değil kablo
gecikmesi (sinyali çip üzerinde göndermek için geçen süre):'Bu
sınıra ulaşmaya başladık ve bu, hız için büyük bir
engel.'
CPU performansındaki artışı devam ettirmek
için yeni yaklaşımlar gerekecek ve endüstri,umut verici bazı
projeler üzerinde çalışmaya başladı bile.
Önreğin IBM,CPU çekirdeklerinin yan yana
yerleştirilmediği 3 boyutlu çip istiflemeyi araştırmakla
meşgul.Çekirdekler,tüm yüzeyi kaplayan bağlantılar sayesinde
iletişim kurabiliyor ve böylece transfer hızları büyük oranda
artırılırken sıcaklık sorunu azalıyor.
Intel ise transistör performansını artırarak
güç ihtiyacını azaltan bir proje ile meşgul.
Moore'un kanunu 2020'lerde bazı engellerle
karşılaşacak ancak ufukta görülen yeni teknolojiler onun bir süre
daha devam etmesini sağlıyabilir.
Çoklu
çekirdek
İngiliz yarıiletken ticaret topluluğu tasarım
yardımcı başkanı John Moore,transistör sayısı arttıkça sıcaklığın
ve kararlılık sorunlarının ortaya çıktığına dikkat çekiyor ve
şunları söylüyor: 'Büyük,tek çekirdekli canavarlar artık geride
kalıyor: gelecek, dağıtımlı işlemede'.
Intel'den Antoino Gonzalez de bunu kabul
ediyor:'Tüm bu ek transistörleri büyük tek bir çekirdek oluşturmak
için kullanabilirdik.' 'Ancak bu birden çok çekirdeği tek die
üzerine yerleştirmek,performans ve güç verimliliği açısından çok
daha iyi bir çözüm sunuyor.'
Gonzalez,Intel'in 80 çekirdekli 'teraflops
araştırma çipi' adındaki işlemciyi ürettiğini ve bunun olağanüstü
bir rakam olmadığını söylüyor:'Yüzlerce çekirdeğe sahip işlemcileri
kolaylıkla üretebiliriz.Bunu pratik hale getirmeden önce aşılması
gereken bazı sorunlar var ancak doğru yönde olduğumuza
inanıyorum.'
Qualcomm ve John Moore'ın
görüşleri
Ancak çok çekirdekli işlemcilere herkes bu
kadar sıcak bakmıyor.Qualcomm CDMA'da ürün yönetimi başkan
yardımcısı konu hakkında şunları söylüyor:'Sistemlerimiz en az dört
çekirdekli ve 2.5GHz'de çalışıyor.
Ve bunu daha yukarı götürebileceğimizden
eminim ancak yazılım açısından baktığımızda bazı uygulamalar
gerçekten multithreading kullansa da bir çoğu yine
single-threaded.Bu nedenle en azından mobil cihazlarda çekirdek
eklemeyi durdurup güç verimliliğine yöneleceğimiz zaman çok
yakın.'
John Moore da multithread uygulamalara
geçişin anahtar önem taşıdığını düşünüyor.'Şu anki mesele donanım
değil,bundan yararlanacak yazılım oluşturmak.Şu anki programcı
jenarasyonu her şeyi sıralı olarak düşünerek yetişmiş ve bir sorunu
paralel iş parçacıklarına bölmek bu kodun nasıl test edilip
ayıklanacağını öğrenmek çok kolay bir iş değil.'
Intel de ARM benzeri bir çalışma
içinde
Ancak Gonzalez,Intel'in bu sorunların
farkında olduğunu söylüyor:'Gelecek için yeni programlama
modellerini inceliyoruz.' 'bunu yanında uygulamaları
paralelleştirecek yeni araçlar sayesinde bunu yapmak çok daha kolay
olacak.'
ARM'den Nayampally ise normal bir CPU'ya
eklenen çekirdeklerin 'çoklu çekirdek' anlamına gelmeyeceğinin
altını çiziyor:'ARM buna 2003'de başladı.Ancak bu ek çekirdekleri
DSP'ler,bir GPU,modem,GPS birimi veya ihtiyacınıza uygun başka bir
şey olabilir.'
Mobil cihazlarda rastlanan bu
yaklaşım,Gonzalez'e göre Intel tarafından da kullanılmaya
başlanmış:'Sandy Bridge işlemcilerine GPU ve çokluortam desteği
gibi özel bileşenler eklemek için çalışıyoruz.Bu tür bir
entegrasyon,gecikmeleri azaltıyor ve güç verimliliği ve performans
açısından çok daha iyi bir çözüm sunuyor.'
Gelecekteki gelişmeler
Peki gelecekteki CPU gelişmeleri ne sunacak? Önümüzdeki birkaç sene içinde her şey normal olarak devam edecek gibi görünüyor.Transistörler küçülmeye devam edecek,çekirdek sayısı artacak ve masaüstü PC'lerimiz her zamanki gibi hız kazanacak.
Peki gelecekteki CPU gelişmeleri ne sunacak? Önümüzdeki birkaç sene içinde her şey normal olarak devam edecek gibi görünüyor.Transistörler küçülmeye devam edecek,çekirdek sayısı artacak ve masaüstü PC'lerimiz her zamanki gibi hız kazanacak.
Uygulamalar multithread destekli hale gelerek
GPU hızlandırma gibi performans kazandıran teknolojilerden
faydalanabilecekler.Enerji verimliliğine verilen önem ise mobil
cihazlarda CPU gücünde ve pil ömründe ilerlemelerle
sonuçlanacak.
Hızlı, düşük güç tüketimine sahip CPU'ların
çıkacak olması, Intel'den Antonio Gonzalez'e göre bu işlemcileri
her yerde kullanacağımız anlamına geliyor:'Yakın zamanda bugünküne
göre çok daha geniş bir bilgisayar cihazı yelpazesiyle
karşılaşacağız.
Arabamızda,evimizde,güvenlik sistemlerinde ve
basit robotlarda bile daha güçlü sistemler bulunacak.Bir takım
cihazlar çevreyi algılayarak gerçek dünyaya yönelik tepkiler
verecekler.'
Diğer çalışmalar ve Qualcomm'un
tahmini
Tüm bunlar bilim kurgu değil ve bugün de
gerçekleşiyor.Örneğin Southampton Üniversitesi tarafından
geliştirilen ivmeölçer çipleri,tren rayın üzerinden
geçtiğinde rayın davranışını inceliyor ve
yapısında bir sorun olup olmadığını algılayabiliyor.
Bu sayede mühendisler bir kaza meydana
gelmeden önce uyarılıyor.
Royal Veterinary College ise bir atın
bacağına eklenen ve atın koşu tarzını algılayabilen bir çip
geliştiriyor.Bu sayede küçük değişiklikler algılanarak normalde
fark edilmesi güç sakatlıkların önüne geçilebiliyor.
Qualcomm'a göre evimiz yakın zamanda bize
birçok yönden yardım edecek akıllı cihazlarla dolacak.Ve bunlar
durgun kutular olmayacak,aynı cep telefonumuz gibi internete
bağlanacak ve birçok yolla kişiselleştirilebilecek.