Cep telefonu işlemcilerinde devrim!
Cep telefonu işlemcilerinin mimarisinde neredeyse tekel konumunda olan ARM birkaç yıldır 64 Bit ile beraber geçtiği ARMv8 mimarisinden artık ARMv9 mimarisine geçiş yapıyor. Cortex-X2, A510 ve A710 çekirdekleri ile yeni Mali ekran kartlarına merhaba deyin.
Biz genelde cep telefonu yonga setlerini Qualcomm Snapdragon, Mediatek Dimensity, Samsung Exynos, Huawei Kirin veya Apple A14 gibi isimlerle biliyoruz. İşin en ilginç kısmı ise bütün bu işlemcilerin aslında tek firmanın mimarisi ile üretilmesi: ARM.
ARM'ın açılımı ise Acorn RISC Machine. Yani bilgisayarlardaki Intel ve AMD işlemcilerin tamamı nasıl ki x86 mimarisi üzerine kurulmuşsa cep telefonu ve tabletlerdeki işlemcilerin de neredeyse tamamı RISC mimarisi temelinde özelleştirilmiş olan ARM mimarisi üzerine kurulmuş durumda. ARM mimarisinde üretilen işlemciler önceden cep bilgisayarlarına, Nintendo DS gibi özelleştirilmiş taşınabilir oyun konsollarına ve el terminallerine güç verirken akıllı telefon devrimi ile beraber özellikle Qualcomm, Mediatek ve Apple A serisi işlemciler başta olmak üzere farklı işlemci tasarımlarıyla neredeyse tüm akıllı telefonların kalbinde yer almaya başladı.
ARMv9 mimarisindeki işlemci (CPU) gelişimi
Yeni mimari: ARMv9
Birkaç yıl önce ARMv8 ile beraber taşınabilir cihazlarda 64 Bit işlemcilerin kullanımının önünü açan firma bugün artık ARMv8'in emekliye ayrılacağını duyurdu. Yerine gelen ARMv9 mimarisi ise heyecan verici gelişmeler vaat ediyor. Ve en önemlisi de artık tek hedef cep telefonları değil, akıllı televizyonlardan laptop ve tabletlere hatta masaüstü bilgisayarlara kadar bütün yüksek işlemci gücü gerektiren teknoloji ürünleri artık ARM ile çalışacak. Apple'ın yeni M1 işlemcisi ise bunun ilk örneklerinden biri.
Artık çok daha güçlü ve sadece 64 Bit
Heyecan verici olan ARMv9 gelişmelerinden ilki yeni işlemciler ve ekran kartları. Ayrıca bu nesilde artık 32 Bit tamamen terk edilerek yonga setleri saf 64 Bit düzeyinde üretilecek. Bugünkü amiral gemisi olan Snapdragon 888 gibi işlemcilerde kullanılan Cortex-X1 çekirdekleri yerine artık Cortex-X2 çekirdekleri gelecek. Yardımcı işlemciler ve orta seviye işlemciler olarak da artık A710 ve A510 isimli çekirdekler kullanılacak. Amiral gemisi seviyesinde Cortex-X2 önceki nesile göre aynı çekirdek hızında %16'lık bir performans farkı vaat ediyor. Aynı zamanda makine öğrenimi yani yapay zeka konusunda da iki katlık performans farkı bulunuyor. ARM'ın açıklamalarına göre Cortex-X2 tek çekirdekte en son çıkan 11. Nesil Intel dizüstü U işlemcilerden, mesela i5-1135G7'den bile %40 daha yüksek performansa sahip olacak.
ARMv9 mimarisindeki ekran kartı (GPU) gelişimi
Masaüstü performansında çok az enerji harcayan yonga setleri
Yeni DSU-110 (“DynamIQ Shared Unit”) teknolojisi sayesinde artık ARM işlemciler rahatlıkla çok yüksek performans gerektiren masaüstü bilgisayarlar hatta sunucular gibi alanlarda da kullanılabilecek. Bunu gerçekleştirebilmek üzere ARM yeni nesilde L3 seviyesindeki bellekte ve donanımlar arası gecikme konusunda çok büyük ilerlemeler kaydetmiş durumda.
Son olarak yeni tasarım sayesinde mesela A710 gibi Cortex-X2 ana çekirdeğine yardım edecek olan amiral gemisi çekirdekleri de önceki nesildeki A78 çekirdeklerine göre %10'luk bir performans geliştirmesinin yanı sıra daha da önemlisi %30 daha az enerji harcayacaklar ve bu çekirdeklerin de yapay zeka performansı iki katına çıkacak.
Teknoloji dünyasında devrim yaratabilir
Tüm yonga seti hesaba katıldığında ARM, işlemci performansının %33 artacağını, oyun ve grafik performansının %20 artacağını, enerji tasarrufunun da %15 artacağını iddia ediyor ki bu jenerasyonlar arası oldukça iyi bir gelişim anlamına geliyor. ARMv9 jenerasyonu içerisinde de önümüzdeki yıllarda daha da iyileştirmeler göreceğimizi düşünürsek artık elimizdeki cep telefonlarının dizüstü bilgisayarların performansını bile geçerek neredeyse masaüstü performansına ulaşacağını tahmin etmek hiç de zor değil. Kim bilir, belki de önümüzdeki yıllarda masaüstü ve dizüstü bilgisayarların tamamen yok olduğunu ve elimizdeki telefonları bir istasyona takarak büyük bir ekranda bilgisayar deneyimi yaşattığını görebiliriz. Yani artık bilgisayarlarımızı cebimizde taşıyıp evimizde ya da işyerimizde bir dock ya da kablosuz sistem vasıtasıyla tüm işlerimizi görebiliriz.
