İlginç ve Korkutucu olan 10 garip gezegen!
Uzay, insanlığı kendisine hayran bırakan derin siyahlık. Ancak haberimizdeki gezegenlere eminiz hayran duysanız bile özelliklerini duyunca çok korkabilirsiniz. Ya da bazı duyduğunuz gezegenler çok hoşunuza gidebilir. İşte diğer Part 2 gezegenlerin galerisi!
Derin uzayda sayısını bilmediğimiz o kadar gezen bulunuyor ki, bazıları resmen donmuş halde bulunurken bazıları ise neredeyse evrenle aynı yaşta. İşte birbirinden garip 10 gezegen.
1.) Kepler-10c - Mega Dünya
Kepler-10c, Draco takımyıldızında yer alan, Dünya'dan 560 ışık yılı uzaklıkta bulunan gezegen. Bu gezegen Kepler-10 yıldızının yörüngesini tam 45 günde tamamlıyor.
Dünya'nın ağırlığının 17 katı, büyüklüğünün ise iki katından fazla olan bir gezegendir. Gezegen oluşumu teorisyenleri ve bilim adamları, böylesine büyük bir dünyanın nasıl oluşmuş olabileceğini henüz açıklayamıyor. Bu gezegen aslında o kadar sıra dışı ki, "Mega-Dünyalar" adı verilen yeni kategori açmıştır.
2.) Ogle-2005-Blg-390lb - Donmuş bir "Çöl Gezegeni"
20.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve Yay takımyıldızına ait bu gezegende sıra dışıdır. Kırmızı bir cüce yıldızın yanında, uzayın karanlığına karşı hafifçe parlamayı sürdürse de yaşama olasılığı bulunmayan gezegenlerden birisidir.
Bu gezegen, yıldızından ısıyı tam olarak alabilecek bir mesafede bulunmuyor. Bu nedenle -220 °C (-364 °F) dondurucu yüzey sıcaklığıyla evrendeki bilinen en soğuk gezegenlerden birisi oluyor.
Tüm gezegen kalın bir buz tabakasıyla kaplı. Yüzeyi buzullar, kanyonlar, geniş ovalar ve dev buz dağlarından oluşuyor. Sıcaklıklar o kadar düşük ki, herhangi bir yaşam anında donmuş bir buza dönüşebiliyor. Gezegenin ısı üreten sıcak bir çekirdeği olduğu düşünülüyor.
Ayrıca, yörüngesindeki uyduların yerçekimi kuvveti nedeniyle gelgit ısınması oluşuyor, bu da gezegenin içini sıcak tutuyor. Bu durum ilerde, iç buzun çoğunu eritip, dev bir yeraltı su okyanusu oluşturabilir.
3.) Psr B1620-26 B - Neredeyse "Evren kadar eski" gezegen
Tahmini 13 milyar yaşında olan gezegen, Dünya'nın 4,5 milyar yıllık yaşının iki katından daha yaşlı durumda. Bilim adamlarının inandığı Big Bang'deki kozmik olaydan yaklaşık 1 milyar yıl sonra, güneş benzeri bir yıldızın etrafında oluşmuş.
Antik gezegenin dikkate değer bir tarihi var çünkü pek olası olmayan, engebeli bir konumda bulunuyor. Bu gezegen 100.000'den fazla yıldızdan oluşan bir kümenin çekirdeğinde, tuhaf bir çift yıldızın yörüngesinde dönüyor.
4.) Kepler-438b Fiziksel açıdan Dünyaya en benzeyen gezegen
Kepler-438b, bugüne kadar onaylanmış bir öte gezegen için bilinen en yüksek (0.88'lik) Dünya Benzerlik İndeksi'ne (ESI) sahiptir. Bu da onu şu anda yarıçap ve kütle açısından Dünya'ya en çok benzeyen gezegen yapıyor. Gezegen, yüzeyinde sıvı suyun bulunabileceği bir bölge olan Kepler-438'in yaşanabilir bölgesi içinde yörüngede dönmeye devam ediyor.
5.) Tres-4b - Kabarık gezegen
Herkül takımyıldızında 1400 ışık yılı uzaklıkta bulunan TrES-4b, şimdiye kadar keşfedilen en büyük öte gezegenlerden birisidir. (WASP-17b, WASP-12b, CT Chamaeleontis b ve GQ Lupi b'nin yanında). Jüpiter'in 1,7 katından daha büyük olmasına rağmen, son derece düşük bir yoğunluğa sahiptir ve 'kabarık' bir gezegen olarak sınıflandırılır.
Gezegenin yoğunluğu belki inanması güç ama bir mantarla hemen hemen aynı. Gökbilimciler bunu, yıldızına yakınlığı nedeniyle 2300 °F (1260 °C) derecelik aşırı sıcaklığa bağlıyor. Güneşinden yalnızca 4,5 milyon mil (7,2 milyon kilometre) uzaklıkta bulunan TrES-4b, bir yörüngesini üç Dünya gününde tamamlıyor.
Bu özellikler, TrES-4b'yi hem bilinen en büyük gezegen hem de keşfedildiği sırada bilinen en düşük yoğunluğa sahip gezegen yapıyor.
6.) Hd 106906 - Oluşumu tam bir gizem olan gezegen
HD 106906 b, Crux takımyıldızında Dünya'dan 300 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir öte gezegendir. Yıldızını, Güneş ile Neptün arasındaki mesafenin 20 katı olan 60 milyar mil (yaklaşık 96 milyar kilometre) uzaklıkta sürdürüyor.
Jüpiter'in kütlesinin yaklaşık 11 katı olduğu tahmin ediliyor. Gezegenin nasıl oluştuğu veya yıldızından nasıl bu kadar uzak bir yörüngeye sahip olduğu ise tam bir muamma. Yıldızının sıcaklığından çok uzakta olmasına rağmen, bu gaz devi hala 1500 °C'lik (2732 °F) kavurucu bir yüzey sıcaklığına sahip ve oluşumundan kalan artık ısıdan hala kızılötesi spektrumlarla parlamayı sürdürüyor.
7.) Wasp-17b - Ters yönde hareket mi?
WASP-17b, keşfedilen en büyük öte gezegenlerden birisidir (Jüpiter'in kütlesinin yarısı). Bu gezegenle ilgili daha ilginç olan şey ise, yörüngesini gerilemesidir, yani gezegen ana yıldızının ters yönü bir istikamette hareket ediyor.
8.) Tres-2b - Kömürden daha "Koyu"
Gezegen, 2011 yılında kendisine çarpan ışığın %1'ini (örneğin kömürden daha az) yansıtırken keşfedildi. Bu oran gezegeni bilinen en karanlık öte gezegen yapıyor. Yansıyan bu ışık, gezegene kötü bir kırmızı renk veren loş kırmızı oluyor.
9.) Kepler-78b - Bir "Lav" Gezegeni
Kepler-78b, Kuğu takımyıldızında yer alan gezegen Dünya'ya fiziken benzeyebilir. Ancak bu öte gezegenle ilgili en tuhaf şey ise, ev sahibi yıldızına oldukça yakın konumda olması. [Sadece 550.000 mil (885.139 kilometre) uzakta].
Yıldızına, Merkür'ün Güneş'e olduğundan 40 kat daha yakın ve sıcaklığının 2030 °C (3680 °F) civarında olduğu tahmin edilmektedir.
Keşfe katılan gökbilimcilerden biri olan Francesco Pepe gezegen için Dünya boyutunda olabilir diyor ancak "Dünya benzeri bir gezegenden ziyade bir lav gezegeni gibi hayal edilebilir." diye de ekliyor.
10.) 2mass J2126-8140 - Bilinen "en büyük güneş sistemi" sakini
Gezegenlerin ev sahibi yıldızlarının etrafında döndüğünü biliyoruz. Ama ev sahibi yıldızı olmayan herhangi bir gezegen var mıdır? Bu soruya Octans takımyıldızında yer alan 2MASS J2126-8140 cevap veriyor. Bu öte gezegen tam olarak yıldızından yoksun değil. Gelin açıklayalım...
Ev sahibi yıldızı, öte gezegenden 600 milyar mil (965 milyar kilometre) uzaklıkta bulunan bir kırmızı cüce yıldızdır. Bu gezegenin yörüngesi, bilinen gezegenler arasında hem en uzun hem de en geniş yörüngeye sahiptir.
Avustralya Ulusal Üniversitesi'nden (ANU) Dr Simon Murphy gezegen için "Ata yıldızından bu kadar uzakta bu kadar düşük kütleli bir nesne bulmak bizi çok şaşırttı" dedi.