Hem üreticilerini hem müşterilerini pişman eden ürünler
Hidrojenle zenginleştirilmiş yağ2000’li yıllarda saplığın en büyük düşmanı olarak görülen trans yağlar pratik bir amaç için üretilmişti. 1800’lerin sonlarında sıvı yağlara hidrojen katılarak bu yağların raf ömrü uzatılıyordu. Ancak modern araştırmalar doğada var olmayan bu kombinasyonun sağlığa beklenmedik olumsuz etkileri olduğunu, kötü kolesterolü yükselttiğini ve kalp hastalıkları riskini artırdığını söyledi. McDonald’s gibi üreticiler trans yağları ürünlerinden temizleme yarışına girdi. 2006 yılında ABD’deki gıda üreticileri, ürünlerinin içindeki trans yağ miktarını paketlerin üzerinde belirtmek zorunda kaldı.
Hidrojenle zenginleştirilmiş yağ 2000’li yıllarda saplığın en büyük düşmanı olarak görülen trans yağlar pratik bir amaç için üretilmişti. 1800’lerin sonlarında sıvı yağlara hidrojen katılarak bu yağların raf ömrü uzatılıyordu. Ancak modern araştırmalar doğada var olmayan bu kombinasyonun sağlığa beklenmedik olumsuz etkileri olduğunu, kötü kolesterolü yükselttiğini ve kalp hastalıkları riskini artırdığını söyledi. McDonald’s gibi üreticiler trans yağları ürünlerinden temizleme yarışına girdi. 2006 yılında ABD’deki gıda üreticileri, ürünlerinin içindeki trans yağ miktarını paketlerin üzerinde belirtmek zorunda kaldı.
Balsirke Dr. DeForest C. Jarvis tarafından 1959’da üretilen Balsirke adından da anlaşılabileceği gibi eşit miktarlarda karıştırılmış bal ve elma sirkesinden oluşuyordu. Jarvis ilhamını çok sağlıklı olduklarına inandığı Vermontlu çiftçilerin içki alışkanlıklarından almıştı. Bu iğrenç reçete çok fazla hayran toplamadı ancak hala içen kişiler bulmak mümkün. Ancak sağlığa faydalı olduğu da gerçek olabilir. Hem bal hem de elma sirkesi önemli miktarda antioksidan içeriyor ve artrit gibi hastalıkların tedavisinde kocakarı ilacı olarak kullanılabiliyor.
Hidrojen balonları Hindenburg, 1931’de tasarlandığı zaman, üreticiler balonu uçurmak için helyum yerine hidrojen kullanmak gibi bir seçim yaptı. Hidrojen hem daha ucuzdu hem de bulunması daha kolaydı ancak maalesef fazlasıyla yanıcı bir gazdı. 1937 yılına gelindiğinde gazın bu özelliğinin bir sorun olduğu ortaya çıktı. Balon 36 saniye içinde alev alıp yere çakıldı ve hidrojen balonlarının da sonunu getirdi. Bugün meşhur Goodyear balonları da dahil bu tür araçları uçurmak için helyum kullanılıyor.
Konserve saç Peynir, sardalye, çorba… Konserve kutusundan çıkan hiçbir şey güzel olamaz. Saç da bunlara dahil. Geceleri yayınlanan bilgi reklamlarıyla promosyonu yapılan sprey saçın kel noktaları kapatması planlanıyordu. Aslına bakılırsa konserve saç sprey boyadan hallice renkli pudradan başka bir şey değildi. Hakkında denecek hiçbir olmasa da kurt kocayınca köpeklerin maskarası olur demek doğru olabilir.
DDT DDT’ye sıtma gibi böceklerin taşıdığı hastalıklara karşı sihirli bir çare olarak bakılıyordu. 1873’de keşfedilen DDT, 1939’a kadar yaygın olarak kullanılmamıştı. Bu tarihte İsviçreli kimyacı Paul Hermann Muller İkinci Dünya Savaşı sırasında DDT’nin etkili bir böcek ilacı olduğunu keşfetti ve 1948’de bununla Nobel Ödülü kazandı. Savaştan sonra ilacın kullanımı patladı: 1942 ile 1972 arasında ABD’de milyonlarca kilogram DDT kullanıldı. Ancak DDT çılgınlığı sırasında her yıl bu kadar büyük miktarda böcek ilacı kullanımının çevreye etkileri gözden geçirilmedi. Rachel Carson’un 1962’de piyasaya çıkan çalışması Sessiz Bahar, DDT’nin insanlarda doğurganlık sorunlarına ve nörolojik problemlere yol açtığını, gıdalarda biriktiğini ve kuşları zehirlediğini gösteren ilk çalışma oldu. DDT’nin kullanımı bir anda geriledi ve 1972’de ABD’de tamamen yasaklandı.
Autotune Kötü şarkıcıların sesini iyi, çok kötü şarkıcıların sesini ise robot gibi çıkaran bir teknolojiden bahsediyoruz. Dahası bu sayede Kanye West ya da Cher gibi sanatçılar da duygulu bir sesle şarkı söyleyebildiklerini zannediyorlar. Bilgisayarlar sağ olsun.
Kırmızı boya No.2 1970’lerde her yerde bulunabilen gıda boyalarından biri olan Kırmızı Boya No.2, Sovyet bilim insanlarının bu maddeyle kanser arasında bir bağlantı bulduklarını duyurmasıyla bir anda piyasadan çekildi Panik abartılmış mıydı? Muhtemelen. Hiç kimse kırmızı boyadan dolayı hastalanmadı. Ancak bu korku yüzünden 10 yıl boyunca paketlerden kırmızı M&M çıkmadı
Ford Pinto Ford’un 1971 yılında piyasaya çıkardığı bu modeli tarihin en kötü otomobillerinden biri olarak tarihe geçti. Otomobile arkadan çarpıldığında gerçekten patlama eğilimi göstermesi bunun için yeterli bir sebep. Pinto’yu asıl rezil eden şey ise sorunun detayları öğrenildiğinde “tamir etmektense kurbanlara tazminat ödemek daha ucuz olur” şeklindeki şirket içi mesajın ortaya çıkması oldu.
Paraşüt ceket Açıkçası bunun nereye gideceği çok belli. Son hızla aşağı. 1912 yılında Alman mucit Franz Reichelt tarafından icat edilen paraşüt ceketin lansmanını Reichelt Eiffel Kulesi’nden atlayarak yaptı. Sonuç? Paraşüt açılmadı, Reichelt öldü.
Segway Yaratıcısı Dean Kamen’ın hakkını teslim etmek lazım: Heyecan yaratmayı çok iyi biliyor. 2001 yılında piyasaya çıkana kadar dünyayı değiştireceğine inanılan bir sır olan Segway ulaştırma dünyasında beklenen devrimi başlatmayı maalesef başaramadı. Teknolojisi bir hayli havalı olsa da Segway’in satışları Kamen’ın beklentilerinin çok altında kaldı. Alışveriş merkezlerindeki polisler ve tembel turistler hala Segway’i kullanıyor ancak bu araç en büyük süksesini Arrested Development dizisindeki Gob Bluth’ın araç tercihi olmasıyla yaptı.
Betamax Pazarlamanın çarpıklığının boyutlarını göstermesi açısından Betamax kötü bir ürün değildi. Video savaşlarında karşısında VHS’yi bulan Sony, Betamax’ı tamamen hazır olmadan piyasaya sürerek yarışta öne geçmeyi denedi. Ancak Betamax bir saat video kaydederken, VHS iki saat video kaydedebiliyordu. Bu küçük avantaj VHS’nin piyasada güçlü bir yer elde edip, orada kalması için yeterli oldu. Betamax ise sadece bir dipnot haline geldi.
Bebek kafesi 1930’lu yıllarda Londra’da bebekleri koyacak yer bulamayan dadılar bebek kafeslerine yöneldi. Bebek kafesi adı üzerinde tellerden yapılmış, patenti de 1922’de ABD’de alınmış ürkütücü bir icattı. Çocuğu kafes içinde pencerenin önüne çıkartabiliyordunuz. Riskli mi? Belki. Ama en azından kullanışlı. Çok tatlı, çok hastalıklı.
Solaryum Doğal ya da yapay, ultraviyole ışınlara çok fazla maruz kalmanın olumsuz etkiler yarattığını herkes biliyordu. Aslına bakılırsa cilt kanseri yüzde 90 ihtimalle ultraviyole ışınlardan kaynaklanıyor. Solaryum da bu süreçte kilit rol oynuyor. ABD’de 1970’lerde piyasaya çıkan bu yataklar açıkça ortaya konan risklerine rağmen gençler arasında çok popüler oldu. Nisan 2010’da yapılan bir araştırma, kapalı alandaki bronzlaştırıcıların uyuşturucu ya da alkol gibi bağımlılık yaratabileceğini gösterdi.
Crocs Çok popüler olmaları çirkin oldukları gerçeğini değiştirmiyor. 2002 yılında piyasaya sürülen bu ayakkabılar ilk olarak lastik sabolar olarak hayatımıza girdi ancak sonrasında topuklu modelleri bile çıktı. Şirket ayrıca 26 Nisan’da babet üreteceğini de duyurdu. Şirket CEO’su “Eğer bunları biraz daha havalı yapabilirsek, daha geniş bir kitleye seslenebiliriz” dedi. Bu da herhalde çamaşır yıkarken giyilecek kadar havalı olmaları anlamına geliyor.
Hula Sandalyesi Bu bir lunapark oyuncağı mı yoksa spor malzemesi mi? Hula Sandalyesi oturduğunuz yerden hulahop çevirme hissiyatı yaratıyor. Ofiste çalışırken karın ve bel kaslarınızı çalıştırmak da iyi bir fikir olabilir ancak vücudunuzun diğer yarısına odaklanmak da kulağa aynı şekilde saçma geliyor. Ha bir de sandalyenin fiyatından bahsetmek lazım tabii: 250 dolar.
FourSquare Eğer bütün düşüncelerinizi Facebok ve Twitter’dan paylaşmak zire yeterli gelmiyorsa, işte karşınızda korkunç sosyal paylaşım sitesi FourSquare. Nerede olduğunuzu söylemek yerine cep telefonunuzdaki GPS cihazını kullanıp adresi yayınlıyorsunuz. Mahallenizdeki Starbucks’a en çok giden insan olmanın ödüllendirildiği kendini beğenmişlik nesline katılmanın bir diğer aracı. 2009 yılında lansmanı yapılan FourSquare’in şu an bir milyon kullanıcısı var. Yakında 500 milyon kullanıcıya erişmesi planlanan Facebook’un yanında devede kulak kalır ancak bütün sosyal paylaşım sitelerinde olduğu gibi burada da rakamlar gün geçtikçe artıyor.
Pop-up reklamları Yanıp sönen reklamlar, flash bannerlar, şarkı söyleyen reklamlar. Web tarayıcıları ilk kez 2000’lerin başında pop-up reklamlarla tanıştığında internetteyken reklamlardan kaçmak imkansız bir şeydi. İnternet siteleri para kazanmak için bu taktiğe çok sık başvuruyordu. Pop-up engelleyiciler kısa süre içinde icar edilse de hala ne olacağını bilemiyorsunuz. Yanlış bir yere tıklayıp bir yığın pop-up açmak ya da ekranınızı dondurmak da var.
Telefon parmağı Avusturyalı bir şirket Phone Fingers adını verdiği ve her parmağınızı kauçuk bir madde ile kaplayan yenilikçi bir ürün üretti. Fiyatı 10 euronun (19 TL) bile altında olan ürün pembe, beyaz ve siyah renklerde sunuluyor. Tek sorun, takması ve çıkarmasının oldukça zor olması. Şirket bu sorunun önüne geçebilmek için, çıktısı alınabilen “boyut” şemaları sundu. Elinizi kâğıda koyuyorsunuz ve beğeniyorsunuz. Hemen almak lazım!
CFC’ler Kloro-floro-karbonlar (CFCs), çevreye çok büyük zararı dokunan oldukça kimyasal bileşikler. Buzdolaplarında kullanılan bu bileşikler ozon tabakasını delmekte en büyük rolü üstlenen maddelerin arasında geliyor. 1970’lerde kullanımları azalmasına rağmen, atmosferde 100 yıl kalabiliyor.
Plastik alışveriş torbaları Kâğıt torbalara kıyasla daha kullanışlı ve ucuz kabul edilen plastik torbalar, 1970’lerde kabul görmeye başladı. Milyonlarca ağacı kurtaran torbaların kötü yanları da vardı: Her sene 500 milyon adetten fazlası kullanıldıktan sonra atılan torbalar, gerekli işlemlerden geçirilmeyek çöp olarak doğada kalıyor. Doğada çözülmesi ise içerdikleri maddelere göre yüz yıldan fazla sürebiliyor.
Yeni Cola Pazarlamacıların bilmesi gereken bir şey var: Tüketicilerin bir ürüne hissettikleri duygusal bağlılıkla şaka olmaz. Özellikle de bu ürün 99 yaşındaki Coca Cola’ysa. Cola’nın 23 Nisan 1985’te piyasaya sürülen “daha yeni, daha tatlı” versiyonu lezzet testlerinde başarılı oldu ancak gerçek dünyada tam bir hayal kırıklığına dönüştü. Cola’nın hayranlarından gelen telefonlar, mektuplar ve abartılı şikayetlerle birkaç hafta içinde Yeni Cola piyasadan kaldırılıp eskisi kutuların ve şişelerin üzerindeki “klasik” ifadesiyle yeniden piyasaya sürüldü. Böylece tüketiciler de eski aşklarına yeniden kavuşmuş oldu.
Bumpit Bayanlar! Kafatasınız olağandışı bir bombeye sahip olduğu için üzülüyor musunuz? Bumpit yardımınıza koşmaya hazır! Bu “saç görüntü değiştirici” ürün gerçekten berbat. İster inanın, ister inanmayın, deneyen ünlüler arasında Sarah Palin de var.
Elektrikli yüz maskesi Hem seri katil, hem de genç görünmek isteyenler için ideal ürün işte bu. Lütfen sadece 1999’da ürün için çekilen reklâma bakın. Korkunç.
Time dergisi editörleri bugüne kadar dünyada piyasa çıkmış ürünler arasında en kötü 50 tanesini seçti. Kullanım zorluğu, yüksek fiyatı ya da anlamsızlığıyla bu ürünler, hem üreticilerini hem müşterilerini pişman etti.
Farmville Facebook’taki bu en bağımlılık yapıcı oyun, aslında bir oyun bile değil. Bir çiftlikte bir dizi sıkıcı günlük işle uğraşıp sürekli olarak tarlalarınızı ekip biçiyorsunuz. Ama yine de bu tuhaf dijital tiryakiliğin ardındaki beyin Zynga, ABD’nin yüzde 10’undan fazlasının bu oyunu oynadığını ifade ediyor. Bu durumda boşa harcanan verimlilik kaç saattir? Tahmin etmesi zor. Ancak çok olduğunu söyleyebiliriz.