Dünya'nın ve Güneş'in ileride başına neler gelecek?

Konu koca evren olunca ‘yakın’ ifadesi; dünyanın manyetik kutuplarının bu sıralarda değişebileceği gibi, bu değişimin birkaç yüz yıl sonra da gerçekleşebileceğini işaret ediyor. Ama bilim insanları bu değişimin er ya da geç bir zaman olacağından emin. Manyetik kutup değişimlerinin tam olarak nasıl başladığı bilinmese de son 3 milyar yılda yüzlerce kez değiştiği biliniyor ve bilinen zararlı bir sonucu yok. Ancak söz konusu manyetik alan azalırsa veya tamamen yok olursa güç ve iletişim sistemlerimiz tehlikede olabilir. Bununla beraber tüm zamanlar boyunca manyetik alanın tamamen yok olduğuna dair hiçbir kanıt yok. Dolayısıyla korkacak bir şey de yok!

Bir milyon yıl içinde, dünyamıza yakın en az bir yıldızda süpernova patlaması olacak. Süpernovalar çok miktarda enerji yayan yıldız patlamalarıdır.

Gezegenimize yakın olup da patlayabilecek iki aday var: Antares ve Betelgeuse. İkisi de kızıl dev yıldız. İkisinden biri patladığında, günün her saatinde görülebilecek ve gökyüzünü dolunay kadar aydınlatacak. Antares, tam 550 ışık yılı uzaklıkta ve Akrep takım yıldızının içinde. Kırmızı süper dev olarak tanımlanan bu yıldız güneşimizin tam 800 katı büyüklüğünde. Betelgeuse ise 640 ışık yılı uzaklıkta.

Meşhur Orion takımyıldızı’nın bir üyesi. Betelgeuse yaşam süresinin son aşamalarında. Ne zaman patlayacakları bilinmese de; o kadar uzaktalar ki, patlamaları dünyaya hiçbir tehdit oluşturmayacak.

Bir milyar yıl sonra Dünya, okyanusların buharlaşmasını sağlayacak kadar ısınacak. Güneş 4.5 milyar önce oluştuğundan beri yüzde 30 daha parlak hale geldi. ve karaların kuru, atmosferin fazlasıyla nemli olmasıyla sonuçlanacak. Buradan da su uzaya kaçacak.

Bir milyar yıl içinde parlaklığının %10 daha artması bekleniyor. Bu da dünyamızdaki okyanusların buharlaşmaya başlamasına neden olacak. Fakat bu durum başladığında büyük ihtimal bir geribildirim döngüsü oluşacak. Su buharı bir sera gazı olduğu için atmosfere doğru buharlaşması dünyayı daha da ısıtacak; sonuç olarak daha fazla su buharlaşacak

4 milyar yıl sonra, Andromeda galaksisi Samanyolu galaksisi ile çarpışacak. 4 milyar yıl sonra bu iki komşu galaksi çarpışacak ve birleşecek. birleşmenin tamamlanmasından 2 milyar yıl sonra, Dünya bazılarının Milkomeda adını verdiği bu yeni galaksinin bir parçası olarak devam edecek.

Şu anda Andromeda Galaksisi, saniyede 110 km hızla Samanyolu’na doğru yaklaşıyor. Güneş sistemimizin söz konusu çarpışmayı az zararla geçireceği söylense de, çarpışma sonucu güneş sistemimiz yeni galaksinin merkezinin 160.000 ışık yılı uzağında konumlanacak.

Güneş, 7 milyar yıl sonra Merkür, Venüs ve Dünya’yı yutacak kadar büyüyecek. Diğer yıldızlar gibi, bizim güneşimizin de sınırlı bir hayat süresi var. Bir yerden sonra yakacak şey kalmayacak. Şu an, çekirdeğinde 5 milyar yıl yetecek kadar hidrojen var. Hepsi yandığında, çekirdeğin çekim gücü azalacak ve yakınındaki hidrojeni çekmeye başlayacak. Hidrojen bitince helyuma geçecek. Bu sırada da güneşin dış katmanları genişleyecek ve yüzey sıcaklığı düşecek. Sonuç olarak bir kızıl dev yıldızına dönüşecek.

Zamanla şu an olduğundan 250 kat daha büyük olacak ve Merkür ve Venüsü içine alacak. Eğer boyutu dışında her şeyi aynı kalsaydı, Dünya’yı da içine alması kaçınılmaz olurdu. Güneş bu süreçte biraz kütle kaybedeceği ve yer çekimi gücü azalacağı için, Dünya bu nedenle Güneşten uzaklaşmayı başarabilir. Bilim insanları hala Dünya’nın kaderini tartışmaya devam ediyor. Her şekilde Güneş Dünya’yı içine almasa bile, Güneş’e bu kadar yakınken hayatın sürmesi mümkün değil. What can you do sometimes?

Güneş 8 milyar yıl sonra beyaz cüce yıldız haline gelecek. Bir önceki maddeden Dünya’nın Güneş’in kızıl deve dönüşmesinden sağlıklı bir şekilde kurtulamayacağını öğrenmiş olduk. Dünya varlığını bir şelilde sürdürse de, herhangi bir canlı formunun dünyada yaşayabilmesi mümkün değil. Güneşin, kızıl dev olarak yaklaşık 1 milyar yıl kalacağı düşünülüyor. Tüm helyum da tükendiği zaman, karbona dönüşecek. Karbonu yakacak sıcaklıkta da olmayacağı için çöküp, yoğun bir enerji salacak. Dış katmanları daha da genişleyecek ve istikrarsız olmaya başlayacak. Daha sonra bu dış katmanlarını atmaya başlayacak ve sadece çekirdeği kalacak kadar küçülecek. Bu değişimin yaklaşık 75.000 yıl süreceği düşünülüyor. Sonuç olarak da değişim tamamlandığında Güneş beyaz cüce yıldız halini alacak.

Güneşin bu haliyle neredeyse Dünya’yla aynı boyutta olacağı tahmin ediliyor. Ölü olsa da hala sıcak olup; zamanla bu ısısını da kaybederek, siyah cüce halini alacağı öngörülüyor. Siyah cüce formu daha teoride yer alıyor. Evrenimiz, bunun gerçekleşebileceği kadar süredir yok. O daha bebek!

100 milyar yıl sonra, Dünya’dan tek görebildiğimiz yıldızlar Milkomeda galaksisinden olacak. 2003 yılında Hubble Teleskobunun çektiği bu fotoğrafta 10.000 galaksi var. Ama 100 milyar yıl sonra, aynı yerin fotoğrafını çektiğimizde başka galaksi olmayacak. Gördüğümüz yıldızlar da kendi galaksimizin yıldızları olacak. Bunun sebebi de, evrendeki her şeyin gizemini hala koruyan kara enerji sebebiyle birbirinden uzaklaşması.

Tam olarak bilinmeyen trilyonlarca yıl sonra da evrende yeni yıldız oluşabilecek kadar hidrojen kalmayacak. Yıldızlar, oluşmak için hidrojene ihtiyaç duyarlar. 1 trilyon ya da 100 trilyon arası bir zaman sonra evrende hidrojen kalmayacağı için yeni yıldızlar oluşamayacak, var olan yıldızlar ölecek, çok ama çok karanlık olacak. Ama neyse ki görme olasılığımız yok.

Evren sürekli genişliyor ve bu evrenin küçük bir köşesinde hayatlarımızı sürdürüyoruz. Koca evrene kıyasla küçücük olana dünyamızda bile her an farkında olmadığımız bir sürü şey gerçekleşiyor. Peki koca evrende neler oluyor? Zaman evreni nasıl etkileyecek? Dünya'nın ve Güneş'in ileride başına geleceklerden ne kadar haberdarız?

Yakın bir zamanda, Dünya’nın manyetik kutupları yer değiştirecek ve pusulalar kuzey yerine güneyi gösterecek. Son 20 milyon yılda Dünya'nın manyetik alanı, 200.000 ila 300.000 yılda bir kez kutuplarının yerini değiştirdi. Son 780.000 yıldır şu anki manyetik konfigürasyonumuzdayız. Ancak şu sıralar bir şeylerin başladığına dair işaretler var. Dünyanın manyetik alanı alıştığımız orandan daha hızlı bir şekilde zayıflıyor gibi görünüyor. Şu anda bile Güney Afrika'nın altında ters kutupsallığa sahip görünen bir bölge var - eğer orada pusula kullanabiliyor olsaydınız, pusulanın oku kuzey kutbu yerine güney kutbunu gösterecekti. Bu durum da kutuplarının yerinin değişmeye yakın olduğunun habercisi.