Bulut bilişim (Cloud Computing) nedir?
Bulut yani cloud yeni bir kavram değil, ancak giderek daha fazla işletme bulut tabanlı hizmetlere geçtiği için bulut bilişim terminolojisi ve kavramlarının ne anlama geldiğini bilmeniz gerekir.
Teknik bilgisi olmayanlar için bulut göz korkutucu ve belirsiz bir kavram olsa da, bulut bilişim en basit haliyle aşağıdaki şekilde tanımlanabilir:
Bulut bilişim, verileri internet üzerinden depolamanın ve bunlara erişmenin bir yoludur. Bilgisayarınızın sabit diskindeki alanı kullanmak yerine verileriniz uzak bir sunucuda bulunan bulutta depolanır.
Bulut bilişim nasıl çalışır?
Bulut bilişim, geleneksel BT barındırma hizmetlerinden farklıdır, çünkü tüketici (bir işletme, kuruluş veya bireysel kullanıcı) genellikle kullandıkları program veya uygulamaları desteklemek için gereken altyapıya sahip değildir.
Bunun yerine, bu öğeler üçüncü bir tarafa aittir, bu 3. taraflarca işletilir ve son kullanıcı yalnızca kullandıkları hizmetler için ödeme yapar. Başka bir deyişle, bulut bilişim, isteğe bağlı, fayda tabanlı bir bilgi işlem modelidir.
Bulut bilişimin özellikleri
1. İsteğe bağlı self-servis
Kullanıcılar, ihtiyaç duyduklarında bilgi işlem hizmetlerine bulut aracılığıyla erişebilir. Bilgi işlem hizmetleri, kullanıcıların gelişen ihtiyaçlarını karşılamak için kontrol ve çevikliğe sahip olmaları için tamamen self-servis olmalıdır.
2. Geniş ağ erişimi
Bulut bilişim hizmetleri, kullanıcıların tercih ettiği araçlar (örneğin, dizüstü bilgisayarlar, masaüstü bilgisayarlar, akıllı telefonlar, vb.) aracılığıyla ağ üzerinden kullanılabilir.
3. Kaynak havuzu
Bulut bilişimin en çekici unsurlarından biri, uygun ölçekte bilgi işlem hizmetleri sunmak için kaynakların bir havuzda toplanmasıdır. Depolama, bellek, işleme ve ağ bant genişliği gibi kaynaklar bir havuzda toplanır ve talebe göre birden çok tüketiciye atanır.
4. Hızlı esneklik
Başarılı kaynak tahsisi esneklik gerektirir. Kaynaklar, hizmet kesintisi veya kalite düşüşü olmaksızın talepteki önemli artış ve azalışları absorbe etme yeteneği ile doğru ve hızlı bir şekilde yapılmalıdır.
5. Ölçülebilir hizmet
Bu ölçüm, hizmet sağlayıcının (ve tüketicinin) kullanımı izlemesine ve kaynaklara olan taleplerine göre maliyetleri ölçmesine olanak tanır.
Bulut hizmeti modelleri
Bulut çözümleri üç ana hizmet modelinde gelir: Hizmet Olarak Altyapı (IaaS), Hizmet Olarak Platform (PaaS) ve Hizmet Olarak Yazılım (SaaS).
1. IaaS
IaaS, kullanıcılara bulut aracılığıyla depolama, ağ, sunucular ve diğer bilgi işlem kaynaklarına erişim sağlar. Kullanıcı, uygulamalarını, verilerini, ara yazılımlarını vb. yönetmekten hala sorumlu olsa da, IaaS, kullanıcı için yüksek derecede kontrol ve esneklik sağlayan otomatikleştirilmiş ve ölçeklenebilir ortamlar sağlar.
Örneğin, birçok işletme yoğun sezonlarda (tatiller gibi) iş yükü artışlarını desteklemek için IaaS kullanır.
2. PaaS
Bu hizmet katmanı, öncelikle geliştiricilere ve operasyon uzmanlarına yöneliktir. Hizmet sağlayıcılar, kullanıcıların uygulamaları geliştirmeleri ve sunmaları için bulut tabanlı platformlar kiralar. Başka bir deyişle, PaaS, uygulamaları oluşturmayı, özelleştirmeyi ve dağıtmayı daha kolay ve verimli hale getiren bir çerçeve sağlar.
3. SaaS
Bulut uygulama hizmetleri, bulut hizmet modellerinin en bilinenidir. Yazılım, internet üzerinden (genellikle tarayıcı tabanlı bir arabirimde) üçüncü bir tarafça barındırılır, paketlenir ve teslim edilir. İşletmeler, yazılım uygulamasını internet üzerinden teslim ederek, yönetim ve bakım maliyetlerini satıcıya/satıcılara yükleyebilir.
Popüler SaaS seçenekleri arasında e-posta ve müşteri ilişkileri yönetimi yazılımları bulunur.
Bulut bilişim türleri
Üç ana bulut hizmeti seçeneği vardır: Özel bulut, genel bulut ve hibrit bulutlar. Her birinin kendi avantajları ve dezavantajları vardır ve sizin (veya işletmenizin) hangisini seçeceğiniz, verilerinizin yanı sıra ihtiyacınız olan güvenlik ve yönetim düzeyine bağlı olacaktır.
1. Public Cloud (Genel Bulut)
Genel bulut, muhtemelen en yaygın olarak bilinen bulut bilişim seçeneğidir. Public cloud, tüm hizmetlerin ve destekleyici altyapının internet üzerinden saha dışında yönetildiği ve birden çok kullanıcı (veya kiracı) arasında paylaşıldığı yerdir.
Bireysel tüketici düzeyinde genel buluta en iyi örnek Netflix’tir. Kullanıcılar, hizmete bireysel bir hesap üzerinden abone olurlar, ancak aynı hizmetlere internet üzerinden platform üzerinden erişirler.
Genel bulut kullanmanın avantajı, artan verimlilik ve ardından paylaşılan kaynaklardan gelen maliyet etkinliğidir. Genel bulutlar, ölçek ekonomilerine dayandıkları için genellikle özel ve hibrit bulut çözümlerinden (ve ayrıca geleneksel yerinde bilgi işlemden) daha ucuzdur. Kullanıcıların kullanmadıkları hizmetler için ödeme yapmaları ve fiziksel altyapıyı yönetme ve sürdürme konusunda endişelenmeleri gerekmez.
2. Private Cloud (Özel Bulut)
Özel bulutun, genel bulutun aksine birden çok kiracıya sahip olmak yerine sadece bir kiracısı vardır ve tüm veriler bir güvenlik duvarının arkasında korunur. Bu, daha fazla özelleştirme ve güvenlik ile bulutun çevikliğini isteyen birçok işletme için popüler bir seçimdir.
Özel bulutlar yerinde veya tesis dışında bulunabilir. En önemli özelliği, BT hizmetleri üzerinde daha fazla kontrol sağlamasıdır. Özel bulutlar, güvenlik ve uyumluluk konusunda yüksek önceliğe sahip işletmeler için popüler bir seçenektir.
3. Hybrid Cloud (Hibrit Bulut)
Hibrit bulut ortamı, hem özel hem de genel bulut öğelerini birleştirir. Bulutlar, bağımsız çalışmasına rağmen hibrit bir ortamda şifreli bir bağlantı üzerinden iletişim kurar ve verilerin ve uygulamaların taşınabilirliğine izin verir.
Bu, işletmelerin BT ihtiyaçlarını karşılamak için daha fazla esneklik sağlaması nedeniyle giderek daha popüler hale gelen bir bulut çözümüdür.
Bulut bilişimin avantajları nelerdir?
İşletmeniz için bulut tabanlı çözümleri benimsemenin birçok avantajı vardır. İş ve veri gereksinimlerinize bağlı olarak, bir bulut ortamına geçiş aşağıdaki avantajları sağlamanıza yardımcı olur:
İşletmenizi buluta taşımanın birçok avantajı vardır:
1. Maliyetleri azaltmak
Bulut bilişim genellikle işletmeler için maliyetleri düşürmeye yardımcı olur. Bunun nedeni, donanım yatırımları gerektirmemesi, donanımı korumak için birine ihtiyacınız olmaması ve verileri bulutta depolamanın maliyetinin çok daha düşük olmasıdır.
2. Ulaşılabilirlik
Bulut bilgi işlem ve depolama ile internet bağlantınız olması koşuluyla dünyanın herhangi bir yerindeki herhangi bir cihazdan dosyalarınıza erişebilirsiniz. Bu, uzaktan ve esnek çalışma için idealdir.
3. Verilerin yedeklenmesi ve kurtarılması
Her işletmenin verilerini yedeklemesi ve bir olağanüstü durum kurtarma planına sahip olması gerekir. Bulut depolama, acil bir durumda hızlı bir şekilde erişilebilen önemli dosyaların ikinci bir kopyasını saklayabilir.
4. İşbirliği
Bulut bilişim platformları, dünyanın neresinde olurlarsa olsunlar, çalışanların güvenli bir şekilde birlikte çalışmasına ve projeler üzerinde işbirliği yapmasına olanak tanır.
5. Ölçeklenebilirlik
Bulut bilişim, BT altyapınızın kapasitesi hakkında endişelenmenize gerek kalmadan sınırsız depolama sunar. Pahalı, yer kaplayan sabit sunuculara büyük meblağlar harcamak yerine, sadece tek tıkla bulut depolama alanınızı ölçeklendirebilirsiniz.
5. Otomatik güncellemelere erişim
Yeni yazılımlar ve kurulumlar için bütçe ve zaman harcamak zorunda kalmadan en son uygulamalara hızlı bir şekilde erişebilirsiniz.
Yukarıda bulut bilişimin avantajlarını sizin için listeledik. Peki bir işletme olarak bu avantajlardan nasıl yararlanabilirsiniz?
Bulutistan gibi popüler bulut hizmet sağlayıcılar, buluta geçişinize yardımcı olacak uzmanlığa sahiptir. Bulutistan, ihtiyaçlarınızı analiz etmekten bulut sunucunuzu kurmaya kadar her büyüklükteki şirketin gereksinimlerine yardımcı olacak çözümlere sahiptir.