Sürücüsüz araç teknolojisini görebilecek miyiz?

Futuristik gelecek tahminlerinin en başında sürücüsüz araç teknolojileri yer alır. Bu tarz konulardan bahsedenler 'şu kadar yıl sonra ehliyet almamıza gerek kalmayacak' ifadesini mutlaka kullanırlar. Ancak yaşanan olaylar bu gelecek için biraz daha beklememiz gerektiğini söylüyor.

Yaşanan olaydan kastım 19 Mart'ta Uber'in ABD'nin Arizona eyaletinin Tempe şehrinde karıştığı ölümlü bir kaza. Bu kazada Elaine Herzberg isimli 49 yaşındaki bir kadın hayatını kaybetti. Bu kaza Uber'in sürücüsüz araç testleri sırasında yaşanan ilk ölümlü olay. Ancak bu alandaki ilk kaza bu değil. Daha önce de test yerine doğrudan araçlarını piyasaya süren Tesla da (otomobil üreticileri bu kadar cesur değil) ölümlü bir kazaya karıştı. Ancak Tesla örneğinde kaza sonucu ölen kişi otomobilin sürücüsü idi.

Uber'in sürücüsüz araç testleri sırasında yaşanan bu kaza otomobil sektöründe de bu tarz testlerin durdurulmasına yol açtı. Toyota da kendi sürücüsüz araç testlerini durduracağını açıkladı. Şimdilik diğer otomobil firmalarının resmi bir açıklaması yok. Ancak işi otomobil üretmek olan şirketler sürücüsüz araçlar konusunda teknoloji şirketleri kadar cüretkar değil. Zira düşünmeleri gereken bir ünleri var ve uzun yıllar bu işleri yapmak istediklerinden Uber, Tesla ya da bu tarz araçlar konusunda çalışmalar yaptığı bilinen Google kadar cüretkar değiller.

Otomobil firmalarının çekingenliğinin arkasındaki tek sebep köklü bir geçmişe sahip olmaları değil. Aynı zamanda bu alanda henüz tam anlamıyla düzenlemelerin yapılmamış olması da önemli bir faktör. Örneğin sürücüsüz bir araç kaza yaptığında sorumluluk kime ait olacak? Araç sürücüsünün mü (sanılanın aksine sürücüsüz araçlarda da sürücü koltuğunda biri oturuyor), otonom sürüş teknolojisini geliştiren firmanın mı? Yoksa aracı üreten şirketin mi? Bu soruların net bir cevabı henüz yok. İşin kötüsü kanuni düzenlemeler de bu alandaki sorumlulukları tam olarak belirtmiyor.

Yapay Zeka sorunu

Sürücüsüz araçlarda pek çok farklı teknoloji bir arada kullanılıyor. Konu karar verme olduğunda ise Yapay Zeka devreye giriyor. Eldeki verilerden bir karar verme konusunda Yapay Zeka'ya ne kadar güveneceğimiz tartışmalı bir konu. Ancak Tesla otomobillerinin trafikte yaşadığı örnekler Yapay Zeka'nın bazı durumlanda insandan daha akıllı karar verebildiğini gösteriyor. Aşağıdaki videoda bir Tesla aracı önündeki aracın önünde yaşanan kazayı öngörüp fren yapabiliyor. Fakat her örnekte bu kadar başarılı sonuçlar alınacağının garantisi yok. Tartışma da bu gibi konularda yaşanıyor. 

Düzenlemeler eksik

Dünyanın herhangi bir ülkesinde otomobil kullandığınızda ülkeden ülkeye değişmekle beraber benzer kurallara tabi olursunuz. Bu kurallar genelde evrenseldir ve uzun yıllar tecrübe edilerek geliştirilmiştir. Ancak konu sürücüsüz araçlar olduğunda bir kuraldan söz etmek şimdilik mümkün değil. ABD ve bazı Avrupa ülkelerinde mevzuat ve düzenlemeler için çalışmalar yapılıyor. Fakat bunlar şimdilik bölgesel çalışmalar ve dünya genelinde ortak bir konsensus bulunmuyor.

Hal böyle olunca otomobil üreticisi firmalar sürücüsüz araç testleri konusunda teknoloji rakipleri kadar atak davranmıyor ve bir adım geri duruyorlar. Tesla, Google ve Uber gibi teknoloji odaklı firmalar ise biraz daha cesur davranabiliyor. Belki Tesla bu tanımın dışında tutulabilir zira onun tek işi otomobil üretmek. Ancak onun teknoloji odaklı olduğunu belirtelim. Bir Mercedes ya da BMW gibi yılların tecrübesine sahip bir otomobil firması değil (Bu tecrübesizlik bazı durumlarda avantaj da sağlıyor).

Sürücüsüz araçlar ne zaman kullanıma girer?

Bu konuyla ilgili net bir bilgi vermek zor. Ancak yaşanan olayların münferit olduğunu ve firmaların bu konularda çok hassas olup insan hayatı konusunda bütün tedbirleri alacaklarına inanıyorum. Elbette testler biraz yavaşlayacak ve bu konuda tartışmalar bir süre daha devam edecek. Günün sonunda otonom sürüş teknolojisi eninde sonunda hayatımıza girecek. Hatta Tesla gibi üreticiler sayesinde girdi bile.

Fakat bu teknolojinin henüz geliştirme aşamasında olduğunu ve alınacak çok yol bulunduğunu da söyleyeyim.