E-dönüşüme çip dopingi

İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen çalışmalar doğrultusunda tüm hazırlıkları tamamlanan çipli kimlik kartları projesinde sona gelindi. Yasal düzenlemenin ardından çipli kimlikler 14 Mart'ta pilot bölge olan Kırıkkale'de dağıtılacak. Böylece 1976’dan beri kullanılan nüfus cüzdanları tarihe karışacak. TÜBİTAK tarafından geliştirilen ve milli işletim sisteminin kullanılacağı yeni kimlikler, taklit ve tahrif edilemeyecek. “Akıllı Kimlik Kartı” olarak da isimlendirilen yeni nüfus cüzdanları, seyahat belgesi olarak kullanılabilecek. Kartla, e-devlet kapsamında sunulan hizmetlere internetten ulaşılacak. Temaslı çipte elektronik imza özelliği de bulunacak. Bu özellik sayesinde ikinci bir elektronik imza aparatına ihtiyaç duyulmadan elektronik ortamda işlem yapılabilecek. Yeni kartlar, başka birinin eline geçse dahi kullanılamayacak ve anında bloke edilecek.

Kopyalanması ya da üzerindeki verilerin değiştirilmesi mümkün olmayan kimlik kartı ile vatandaş farklı belge, kart taşımak durumunda kalmadan kimlik doğrulaması yapılabilecek. Kimlik kartlarının yıl sonuna kadar tüm illerde yaygınlaştırılması ve 3 yıl içinde de her vatandaşa dağıtılması hedefleniyor. Türkiye, e-dönüşüm süreciyle e-kimlik uygulamasına geçerek büyük mesafe kat etmiş olacak.

Yeni kimlik kartı ile e-Devlet hizmetlerine her yerden erişilebilecek

Yeni kimlikler e-Devlet kapısı sistemine entegre edilecek. E-Devlet kapsamında sunulan hizmetlere, internetin bulunduğu her yerden kimlik kartı ile erişilebilecek. Vatandaşlar şifre almadan kimlik kartı ile sisteme giriş yapabilecek. 1 GB'a kadar veri depolanabilecek yeni kimlik kartlarında, banka hesap numaraları, ehliyet, maaş ve sağlık bilgilerinin olduğu şifreli bir çip de yer alacak. Otellerde, hastanelere, bankalarda, okullarda, GSM operatörlerinde, emniyet işlemlerinde ve noterlerde kullanılacak yeni kimlik kartları vatandaşa kolaylık sağlayacak. Sahte ya da çalıntı kimlikle hat çıkarma riski sona erecek. Kimlik kartı sahibinden başka birinin eline geçse dahi kullanılamayacak, anında bloke edilebilecek. Kimlik kartı ile vatandaş farklı belge, kart taşımak durumunda kalmadan kimlik doğrulaması yapılabilecek.

Sahtecilik ve dolandırıcılık yapılamayacak, vatandaş mağdur olmayacak

Yeni kimlik kartlarının biyometrik veri kaydı (sağ ve sol el parmak izi, parmak damar izi, el ayası damar izi) özelliğiyle sahtecilik ve dolandırıcılık işlemlerinin önlenmesi planlanıyor. Noterde, tapuda, emniyette, okullarda veya kamu kurumlarında kimlik kartını gösteren vatandaş önce şifresini girecek, şifrenin 3 kez yanlış girilmesi durumunda kart bloke olacak. Yeni kimliklerin üzerinde bulunan güvenlik unsurları sayesinde taklit ve tahrif edilemeyeceği için vatandaşlar kimlik sahteciliği nedeniyle mağdur olmayacak.

Yeni kimliklerde e-imza da olacak, işlemler kolayca yapılacak

Yeni kimliğe geçiş sürecinin e-dönüşüme büyük bir ivme kazandıracağını belirten TÜRKKEP Genel Müdürü Yüksel Samast, şu bilgileri verdi: “Dijital dönüşümün hız kesmeden devam ettiği ülkemizde e-dönüşüm hizmetleriyle birlikte iş süreçleri hızlanıyor, zaman ve maliyetten önemli oranda tasarruf ediliyor. Bu gelişmenin ülkemizin e-dönüşümünde itici bir kuvvet olacağını düşünüyoruz. 14 Mart'ta pilot bölge olarak Kırıkkale'de dağıtılmaya başlanacak yeni çipli kimliklerle, kimlik doğrulama işlemleri kolaylaşacak ve bürokrasi azalacak. Vatandaşlar kurumlara gitmeden hizmet alabilecek. Yeni kimlik kartlarındaki temaslı çipte elektronik imza özelliği de bulunacak. Bu özellik sayesinde ikinci bir elektronik imza aparatına gerek duyulmadan elektronik ortamda iş ve işlemler yapılabilecek. Kart sahibi, elektronik imza özelliğini Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından yetkilendirilmiş bir elektronik sertifika hizmet sağlayıcısından elektronik imza sertifikasını kart üzerine yükleterek kullanabilecek. Kişi, bu şekilde aynı anda birden çok belgeye elektronik ortamda imza atabilecek.
Yetersiz kişi doğrulamasından kaynaklanan usulsüzlük ve yolsuzluklar da asgariye inecek. Yeni kimlik uygulamasına geçiş sonrasında bireysel amaçlı e-imza kullanımının daha da yaygınlaşacağını öngörüyoruz. Ülkemizde hızla büyüyen, yaygınlaşan sistemlerden E-imza uygulamasının artışı ile kamuya, özel sektöre ve vatandaşa önemli katma değerler sağlanacak.” 

Vize istemeyen ülkelerde seyahat belgesi olarak kullanılabilecek

Kimlik kartının ön ve arka yüzünde yer alan bilgiler, Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü ICAO 9303-3 standardına uygun şekilde basılıyor. Temassız yonga içeriğindeki bilgiler sayesinde kart, vize istemeyen ülkelerde seyahat belgesi olarak kullanılabilecek. Bunun için sınır kapılarından ve havalimanlarından çıkış yapılırken biyometrik veri kaydını okuyacak cihazların kurulması ve vatandaşın kimlik doğrulatması için el okumasını yaptırması gerekiyor.

TÜBİTAK tarafından geliştirilen işletim sistemiyle çalışıyor

Birçok doğrulama yöntemiyle donatılan yeni kimlik kartlarında kişiye özel şifre bulunacak. Başvuru esnasında pin zarfıyla verilecek şifreyi vatandaşlar daha sonra nüfus müdürlüklerinden kendi istedikleri şifre ile değiştirebilecek. Yeni kimlik kartlarında kart sahibine ait nüfus bilgileri, biyometrik veri kaydı ile karta ait bilgilerin yer aldığı bir temaslı bir de temassız olmak üzere fiziksel olarak birbirinden bağımsız iki çip bulunuyor. Kimlik kartı halen kullanılmakta olan nüfus cüzdanının yerini alacağı için kartın ön ve arka yüzünde kart sahibine ait kimlik bilgileri ile fotoğraf bulunacak. Görsel olarak kimlik doğrulamada kullanılacak bu bilgiler ileri baskı teknolojisiyle koruma altına alınacak.
Güvenlik sistemi sayesinde herhangi birinin eline geçen çipli kimliklerin bilgileri hiçbir şekilde kopyalanamayacak.

E-imza vatandaşa ne tür faydalar sağlıyor? 

Türkiye’de e-dönüşüm ve e-devlet uygulamalarının kullanımı hızla yaygınlaşıyor. 5070 Sayılı Elektronik İmza kanunu ve ilgili yasal düzenlemeler kapsamında, e-imza senet hükmünde kesin delil niteliğinde ve elle atılan imza ile aynı hukuki özelliklere sahip. E-imza, elektronik belgelerin yasal geçerli ve güvenli olmasını sağlıyor. Kimlik doğrulama, bütünlük ve inkar edilemezlik özellikleri de bulunan e-imza sayesinde, kullanıcılar elektronik belgeleri imzalayarak, ilgili iş süreçlerini, daha güvenilir, hızlı, kolay gerçekleştiriyor ve uzaktan işlem yaparak önemli avantajlar elde ediyor. İş süreçlerinin verimli ve tasarruflu yürütülmesini sağlayan e-imza ve Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) sayesinde; elektronik ortamda resmi, hukuki, ticari yazışmalar ve belge gönderimleri “yasal geçerli” ve güvenli biçimde gerçekleştirilebiliyor. Özel sektöre ve vatandaşa önemli katma değerler sağlayan E-imza ve KEP kullanımı, yüzde 50 ila yüzde 90 arasında maliyet tasarrufu sağlıyor ve doğanın korunmasına da katkıda bulunuyor.