Yeni teknoloji GPS’in pabucunu dama atacak
Uzun bir süredir insanlığın konum bulmak için kullandığı GPS artık bu statüsünü kaybedecek gibi görünüyor.
Ahmet Şen
GPS, güçlü bir navigasyon teknolojisi olmasına rağmen iç mekanlarda, yer altında ya da su altında etkin bir biçimde çalışmıyor. Bu durumda devreye Japonya'daki mühendisler giriyor. Bir binanın altında bulunan hareketleri birkaç metrelik hassasiyetle izlemek için kozmik ışınları kullanabilen bir teknoloji geliştirdiler ve bunu başarılı bir şekilde test ettiler.
GPS, Dünya etrafındaki hassas yörüngelerde konumlanan bir dizi uydunun ağını kullanıyor. Telefon gibi cihazlardaki alıcılar, sürekli olarak bu uydulardan gelen sinyalleri alıyorlar. Alıcılar, bir GPS uydusuna olan mesafelerini hesaplayabilirler. Dört ya da daha fazla uydu sinyalini aldığında, alıcı kendi konumunu birkaç metre hassasiyetle belirleyebilir.
Her ne kadar bu, günlük kullanım için oldukça yeterli olsa da, GPS sinyalleri kayalar, su ve duvar gibi yüzeylerden yansır. Bu durum, yer altında, su altında, binaların içinde veya yoğun bir şekilde inşa edilmiş alanlarda hassasiyet kaybına yol açar. İşte bu duruma çözüm getirebilmek için Tokyo Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, bu tarz durumlarda daha doğru sonuçlar verecek bir teknoloji geliştirdiler. Bu teknolojiye, Muonik Kablosuz Navigasyon Sistemi (MuWNS) adını verdiler.
Yeni teknoloji GPS’in pabucunu dama atacak
MuWNS'nin en önemli özelliği, izlediği "sinyallerin" katı maddelerin içinden geçebilmesidir. Bu sinyaller, kozmik ışınların Dünya'nın atmosferine girdiği ve mevcut parçacıklarla etkileşime girdiği zaman oluşan muonlardır. Bu muon yağmuru durmaksızın devam eder ve Dünya'nın yüzeyine her dakika yaklaşık 10.000 muon düşer.
Bu ekip, MuWNS'yi bir çok katlı binanın derinliklerinde test etti. Bilim insanı elinde taşınabilir bir muon dedektörüyle binanın bodrum katına indi ve dedektörün konumu, binanın altıncı katındaki dört referans istasyonu tarafından izlendi.
Bu referans istasyonları, GPS uyduları gibi işlev gördü. Her istasyon tarafından alınan muonların yolunu takip ederek, bilim insanının konumu yüksek bir doğrulukla izlenebilirdi. Ancak, ekip bunun hala geliştirilmesi gereken birçok alanı olduğunu belirtti.