200 ülke dünyanın yok olmasını engellemek için harekete geçti! Tehlike çok büyük
Yaklaşık 200 ülke, 2030 yılına kadar Dünya karalarının ve okyanuslarının %30’unu korumayı kabul etti.
Ufuk Tufan
Anlaşmaya, iki haftalık müzakerelerin ardından bu sabah erken saatlerde Montreal'de düzenlenen BM Biyoçeşitlilik Konferansı'nda (COP15) varıldı. Biden yönetiminin 2030 yılına kadar ABD topraklarının ve suyunun %30’unu korumaya yönelik bir yerel planı olmasına rağmen, anlaşmaya karşı çıkan tek taraf ABD ve Vatikan'dı.
Anlaşma ile her katılımcı ülke, on yılın sonuna kadar 20'den fazla çevresel hedefi tutturmayı kabul ediyor. En önemli koşullardan biri, 2030 yılına kadar kara, iç su ve kıyı alanlarının en az %30’unu korumaya yönelik sözde 30x30 planı. Bu, 2015 Paris iklim anlaşmasına benzer bir uluslararası anlaşmanın temelini oluşturuyor.
Habitatların korunmasının yanı sıra, ülkeler pestisit risklerini %50 azaltma, çiftliklerden besin akışını ve istilacı türlerin ekosistemlere girme oranını azaltma sözü verdiler.
Ulusların artık yağmur ormanlarının yok edilmesi, türlerin sömürülmesi, kirlilik ve daha fazlası nedeniyle insanlar tarafından yönlendirilen biyolojik çeşitlilik kaybını durdurmak için sekiz yılı var. 2010 yılında Japonya'nın Aichi kentinde belirlenen biyoçeşitlilik hedefleri gibi önceki anlaşmalar, ulusların belirlenen hedeflere ulaşamadığını gördü. Ancak bu sefer, ilerlemeyi takip etmek için bir izleme çerçevesi var.
200 ülke dünyanın yok olmasını engellemek için harekete geçti!
COP15 anlaşması taslağı, türleri korumanın yanı sıra ulusları "geleneksel bölgeler de dahil olmak üzere yerli halkların ve yerel toplulukların haklarını" tanımaya ve bunlara saygı göstermeye çağırıyor. Ancak Uluslararası Af Örgütü, topraklarını ayrı bir korunan alan kategorisi olarak açıkça tanımadığı için anlaşmanın "yerli halkların haklarını korumak için kaçırılmış bir fırsat" olduğunu yazdı.
Zengin ve fakir ülkeler arasında bir başka anlaşmazlık konusu da fonlar konusundaydı. The Washington Post'a göre, dünyanın en büyük yağmur ormanlarına ev sahipliği yapan Güney Amerika ve Afrika'daki uluslar, zengin ülkelerden kaçak avlanma, yasadışı ormansızlaştırma ve diğer sorunlarla mücadele etmek için para alacaklarına dair güvence istedi.
COP15 anlaşması, gelişmekte olan ülkeler için bir iklim hasarı fonunu onaylayan COP27 iklim konferansında çığır açan bir anlaşmanın ardından geldi. Yine de planın ne kadar iyi uygulanacağı ileride görülecek. Biyolojik Çeşitlilik Merkezi'nden Tanya Sanerib, "Anlaşmalar harika olsa da, Dünya'daki hayatı kurtaracaksak, şimdi kolları sıvamalı ve bunu yapmalıyız. Gezegen, insanlığın daha önce hiç görmediği bir yok olma kriziyle karşı karşıya ve dünya çapındaki türlerin %28’i yok olma tehlikesi altında."